Hayvonlar morfologiyasi

Ushbu kitobning asosiy maqsadi qishloq xo'jalik va uy hayvonlari anatomiyasi hamda fiziologiyasi bo'yicha chuqur bilim berishdan iborat. Kitobda hayvonlar tanasining tuzilishi, organlar tizimi, ularning vazifalari, shuningdek, hayvonlarning anatomik va fiziologik xususiyatlari, ularning turli zotlariga va sharoitlariga qarab o'zgarishi atroflicha yoritilgan. Kitobda teri, teri hosilalari, muskullar, suyaklar, bo'g'imlar, nervlar, yurak-qon tomirlar tizimi, nafas olish organlari, hazm qilish organlari, siydik ajratish organlari, ko'payish organlari, sezgi organlari, bezlar hamda parrandalarning anatomiyasi va fiziologiyasi batafsil o'rganilgan.

Asosiy mavzular

  • So'z boshi: Kitobning maqsadi va hayvon anatomiyasi fanining ahamiyati haqida umumiy ma'lumot beradi.
  • Mikrotexnika: Mikroskopdan foydalanish qoidalari va gistopreparatlar tayyorlash usullari tushuntirilgan.
  • Hujayralarning umumiy tuzilishi, o`lchami va shakllari: Hujayraning tuzilishi, o'lchamlari va turlari haqida ma'lumot beradi.
  • Jinsiy hujayralarning tuzilishi va taraqqiyoti: Gametalar va ularning ahamiyati hamda tuxum va urug' hujayralarining rivojlanishi haqida ma'lumot beradi.
  • Bir qavatli va ko`p qavatli epiteliy to`qimasi: Epiteliy to'qimasining tuzilishi, turlari va xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Qon va biriktiruvchi yumshoq to’qima: Qon va limfaning tuzilishi, funksiyalari va biriktiruvchi to'qima haqida ma'lumot beradi.
  • Kundalang-targ`il muskul va nerv to’qimalari: Muskul va nerv to'qimalarining tuzilishi, topografiyasi va funksiyalari haqida ma'lumot beradi.
  • Skeletning bo’limlarga bo’linishi. Umurtqa pog’onasi suyaklari: Hayvon tanasining skeleti, umurtqa pog'onasi suyaklari va ularning tuzilishi hamda farqlovchi xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Kalla suyagi. Miya va yuz bo’lim suyaklari: Bosh suyagi, uning bo'limlari va suyaklarining tuzilishi, topografiyasi hamda hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Oyoq suyaklari. Oldingi va keyingi oyoqlar skeletining tuzilshi: Oldingi va orqa oyoq skeletlari, ularning tuzilishi, topografiyasi va farq qiluvchi xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Oldingi oyoq suyaklarining birikishi va bo’g’imlari: Oldingi oyoq suyaklarining birikishi va hosil bo'ladigan bo'g'imlar haqida ma'lumot beradi.
  • Orqa oyoq suyaklarining birikishi va bo’g’imlari: Orqa oyoq suyaklarining birikishi va hosil bo'ladigan bo'g'imlar haqida ma'lumot beradi.
  • Muskullar sistemsi. Gavda va bosh muskullari: Gavda va bosh muskullarining tuzilishi, topografiyasi va funksiyalari haqida ma'lumot beradi.
  • Oldingi oyoq bo’g’imlariga ta’sir etuvchi muskullar: Oldingi oyoq bo'g'imlariga ta'sir etuvchi muskullarning tuzilishi, funksiyasi va hayvonlardagi tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • Keyingi oyoq bo’g’imlariga ta’sir etuvchi muskullar: Orqa oyoq bo'g'imlariga ta'sir etuvchi muskullarning boshlanish va tugash joyini, bajaradigan funksiyasi, hayvonlardagi tafovutlarini o'rganish.
  • Teri qoplamasi va uning hosilalari: Teri tuzilishi, uning qavatlari, teri hosilalari va hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Ovqat xazm qilish organlari. Bosh bo’lim va oldingi bo’lim ichaklari: Hazm organlari, bosh, oldingi, o‘rta va keyingi bo‘lim ichaklari tuzilishi, topografiyasi va hayvonlardagi tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • O’rtangi va keyingi bo’lim ichaklari: Ingichka, yoki, och va yonbosh ichaklarning anatomik tuzilishi va topografiyasi haqida ma'lumot beradi.
  • Medaning fundal qismi va 12-barmoqli ichak gistopreparatini o`rganish: Me'da va ichak tuzilishining o’ziga xosliklari va gistopreparatlarni o‘rganish, chizish va belgilash haqida ma'lumot beradi.
  • O’pkaning anatomotopografik tuzilishi: Nafas yo‘llari, o‘pka va ularning tuzilishi, topografiyasi hamda hayvonlardagi farq qiluvchi jihatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Siydik ayrish organlari: Siydik ajratish organlari tizimi: buyrak, siydik yo‘li, qovuq, siydik chiqarish kanali hamda siydik jinsiy kanalini tuzilishi va topografiyasi haqida ma'lumot beradi.
  • Urg’ochilik ko’payish organlari: Urg‘ochilik jinsiy organlari: tuxumdon, tuxum yo‘li, bachadon, qin, siydik-jinsiy dahlizi va klitor tuzilishi hamda ularning tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • Erkaklik ko’payish organlari: Erkaklik ko‘payish organlari: urug‘don xaltasi, urug‘don, urug‘don ortig‘i, urug‘ tizimchasi, urug‘ yo‘li, jinsiy – siydik kanali, qo‘shimcha jinsiy bezlar, jinsiy a’zo va preputsiylar tuzilishi hamda ularning tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • Urug`don va tuxumdon. Bachadon va tuxum yo`li gistopreparatini o`rganish: Ko‘payish organlarining xarakteristikasi, taraqqiyoti va jinsiy bezlar tuzilishi bilan tanishish, urug‘don, tuxumdon, bachadon va tuxum yo‘li preparatlarini o‘rganish haqida ma'lumot beradi.
  • Yurak – qon tomirlar sistemasi: Qon aylanish tizimi, yurak, qon tomirlari, limfa tizimi, yurak kuylakchasi, tuzilishi hamda yurakning qon aylanish doiralari haqida ma'lumot beradi.
  • Limfa tizimi: Limfa aylanish tizimining ahamiyati, limfa suyuqligi, limfa tomiri, limfa yo‘llarining tuzilishi va topografiyasi haqida ma'lumot beradi.
  • Qon hosil qiluvchi organlar: Qon hosil qiluvchi organlar: taloq, qizil ilik, timus, buyraklar va ularning tuzilishi hamda tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • Nerv tizimi (M.N.T.): Miya, orqa miya va ularning pardalari, bo‘limlari, tuzilishi, topografiyasi hamda hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
  • Periferik nerv sistemasi: Bo‘yin, ko‘krak, bel, dumg‘aza va dum nervlari, elkalar va bosh nervlari, hamda periferik nerv tizimining tuzilishi haqida ma'lumot beradi.
  • Sezgi organlari: Ko‘rish, eshitish, ta’m bilish, hid bilish organlarining anatomik tuzilishi, topografiyasi, funksiyalari hamda hayvonlardagi tafovutlari haqida ma'lumot beradi.
  • Bezlarning gistopreparatini o`rganish: Ichki sekretsiya bezlarining morfo-fiziologik xususiyatlari, qalqonsimon bez va sut bezi preparatlarini o‘rganish haqida ma'lumot beradi.
  • Parrandalar anatomiyasi: Parrandalarning skeleti, muskullari, teri qoplamasi, hazm qilish, nafas olish, siydik ajratish, ko‘payish, yurak-qon tomirlar, nerv va sezgi organlarining tuzilishi va anatomiyasi hamda boshqa hayvonlardan farq qiluvchi jihatlari haqida ma'lumot beradi.