Sigirlarda Kalsiy-Fosfor Almashinuvi Buzilishlarining Diagnostikasi Va Oldini Olish Usullarini Takomillashtirish
Ushbu tadqiqot Samarqand viloyatidagi fermer va dehqon xoʻjaliklari sharoitida sigirlarda kalsiy-fosfor almashinuvi buzilishining oldini olish va davolash usullarini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda hayvonlarning qish va yoz oylaridagi ratsionlari tahlil qilinib, ularning moddalar almashinuvi va bioximik ko'rsatkichlari o'rganilgan. Shuningdek, ushbu kasalliklarning oldini olish va davolash bo'yicha samarali choralar taklif etilgan.
Asosiy mavzular
- Hayvonlarning biologik xususiyatlari va oziqlantirish: Hayvonlarning sog'lom bo'lishi, tez o'sib rivojlanishi va yuqori sifatli mahsulot berishini ta'minlash uchun to'la qiymatli oziqlantirish va saqlash sharoitlari yaratilishi kerakligi ta'kidlangan.
- Modda almashinuvi (metabolizm): Modda almashinuvi tiriklik uchun zarur moddalarning tashqi muhitdan organizmga tushishi, hazmlanishi, o'zlashtirilishi va hosil bo'lgan so'ngi maxsulotlar (metobalitlar) ning tashqi muxitda chiqarilishini oʻz ichiga oluvchi murakkab fiziologik jarayon ekanligi tushuntirilgan.
- Mineral moddalar almashinuvining buzilishlari: Sigirlarda kalsiy va fosfor almashinuvi buzilishining asosiy sabablari sifatida ratsionda protein, uglevodlar va D-vitaminining yetishmasligi, shuningdek, kalsiy-fosfor nisbatining buzilishi ko'rsatilgan. Bu kasalliklar suyaklarning mo'rtlashishi, osteomalyatsiya va osteofibroz rivojlanishiga olib kelishi mumkinligi ta'kidlangan.
- Qish va yoz oylaridagi ratsion tahlili va bioximik ko'rsatkichlar: Qishki ratsionda oziqa birligi, hazmlanuvchi protein, qand, karotin, kalsiy va fosforning tanqisligi, yozgi ratsionda esa qand moddasining kamligi va oqsil-qand hamda kalsiy-fosfor nisbatlarining buzilishi aniqlangan. Shuningdek, qish faslida qondagi umumiy oqsil, kalsiy, anorganik fosfor va glyukoza miqdorlarining me'yordan pastligi, yoz faslida esa ishqoriy zahira ko'rsatkichining pastligi aniqlangan.
- Kasalliklarning oldini olish va davolash usullari: Kasalliklarning oldini olish uchun ratsionga qo'shimcha vitamin va mineral preparatlarni qo'shish, shuningdek, profilaktik tadbirlarni amalga oshirish tavsiya etilgan. Xususan, har kuni va davriy ravishda tegishli preparatlarni berish va teri ostiga yuborish tavsiya etilgan.
- Iqtisodiy samaradorlik: Tadqiqotda qo'llanilgan tadbirlarning iqtisodiy samaradorligi hisoblanib, har bir bosh sigirga iqtisodiy samaradorlikning ijobiy ekanligi ko'rsatilgan.