Социология фанининг назарий асослари
Ushbu kitob sotsiologiya fanining nazariy asoslarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, sotsiologiyaning predmeti, funksiyalari, metodlari va siyosiy fanlar tizimidagi o'rni kabi asosiy mavzularni qamrab oladi. Shuningdek, sotsiologiyaning jamiyatdagi roli, ijtimoiy munosabatlar, qonuniyatlar va rivojlanish tendensiyalari ham tahlil qilinadi. Kitobda sotsiologik tadqiqotlar metodologiyasi, ijtimoiy rejalashtirish, mafkuraviy funktsiyalar va turli sotsiologik qonunlar kategoriyalari batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Sotsiologiya fanining predmeti va funktsiyalari: Sotsiologiya jamiyat haqidagi fan sifatida ta'riflanadi. U jamiyatning tuzilishi, ijtimoiy institutlar, ijtimoiy guruhlar va ular o'rtasidagi munosabatlarni o'rganadi. Sotsiologiyaning asosiy funktsiyalari nazariy bilim berish, amaliy muammolarni hal etish, ijtimoiy jarayonlarni bashorat qilish va ijtimoiy rejalashtirishda ishtirok etishdan iborat.
- Sotsiologiyaning metodlari: Sotsiologik tadqiqotlarda turli metodlar qo'llaniladi, jumladan: kuzatish, so'rov, hujjatlarni tahlil qilish, eksperiment, statistik tahlil va matematik modellashtirish. Shuningdek, qiyoslash, nazariy metod, induktiv va deduktiv metodlar ham muhim ahamiyatga ega. Metodologik masalalarga funktsional, fenomenologik va tasniflash metodologiyalari kiradi.
- Sotsiologiya fanining siyosiy fanlar tizimida tutgan o'rni: Sotsiologiya ijtimoiy va gumanitar fanlar tizimida muhim o'rin egallaydi. U jamiyat haqidagi fan sifatida boshqa ijtimoiy fanlar bilan chambarchas bog'liq. Sotsiologiya falsafa, iqtisodiyot, tarix, siyosatshunoslik, psixologiya va statistika fanlari bilan hamkorlik qiladi.
- Sotsial qonunlar va odamlarning sotsial faoliyati: Sotsial qonunlar ijtimoiy voqelik va jarayonlarning zaruriy aloqalarini aks ettiradi. Ular ijtimoiy munosabatlarni, xalqlar, millatlar, sinflar va guruhlar o'rtasidagi munosabatlarni belgilaydi. Sotsial qonunlar ob'ektiv bo'lib, inson ongi va irodasiga bog'liq bo'lmagan holda amal qiladi. Ular dinamik (o'zgaruvchan) va statik (turg'un) bo'lishi mumkin.