“Dori vositalarini ishlab chiqarish” fanidan ma’ruzalar matni

Dori vositalarini ishlab chiqarish

Asosiy mavzular

Dori vositalarini ishlab chiqarish faniga kirish. Asosiy tushunchalar va tamoyillar. MH: Ushbu kitobda dori vositalarini ishlab chiqarishning asosiy tushunchalari, texnologik jarayonlar, zaruriy hujjatlar va tamoyillar haqida ma'lumot beriladi. Farmatsevtika sanoatining rivojlanish bosqichlari, dori tayyorlash tizimi, boshqaruv organlari, mahalliy ishlab chiqaruvchilar va ularning tuzilishi, ishlab chiqarishni tashkil etishda zarur bo'lgan me'yoriy hujjatlar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, sanoatdagi asosiy tushunchalar va tamoyillar, ishlab chiqarish jarayonlari, sifat nazorati kabi muhim mavzular yoritilgan.
Kukunlari. Ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish. Tegirmonlar, elaklar va aralashtirgichlar: Ushbu mavzu kukunlar haqida keng ma'lumot beradi. Kukunlar — bu tibbiyotda keng qo'llaniladigan qattiq dori shakli bo'lib, ular turli mashinalar, jumladan tegirmonlar, elaklar va aralashtirgichlar yordamida ishlab chiqariladi. Mavzuni o'rganish jarayonida mashinalarning tuzilishi, ularning ishlash prinsiplari, maydalash va maydalash darajasi, elash va aralashtirish jarayonlari, hamda bu jarayonlarda ishlatiladigan texnologiyalar va uskunalar haqida batafsil ma'lumotlar beriladi.
Granulala. Ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish. Granulyatorlarni va granulalarni quritish: Mavzu granulalar va ularni ishlab chiqarish jarayoni haqida. Granulalar — bu farmatsevtikada keng ishlatiladigan dori shakli bo'lib, ular turli usullar va texnologiyalar yordamida ishlab chiqariladi. Mavzuni o'rganish jarayonida granulalar tayyorlash texnologiyasi, granulalarni quritish usullari, ularning sifati va me'yoriy hujjatlari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Tabletkalar. Tabletka mashinalari. Massaning texnologik hossalarini o‘ganish: Ushbu mavzu tabletka tayyorlash texnologiyasi, tabletka mashinalari va ularning ahamiyati haqida. Tabletkalar – bu dorivor moddalar yoki ularni yordamchi moddalar bilan birgalikda presslash orqali olingan, dozalarga bo'lingan dori turi. Mavzu davomida tabletka tayyorlashda ishlatiladigan mashinalarning tuzilishi, ularning ishlash prinsiplari, presslash jarayoni, hamda massaning texnologik xossalari haqida batafsil ma'lumotlar beriladi.
To‘g‘ridan-to‘g‘ri presslab va nam donadorlash usullari orqali tabletka tayyorlash texnologiyalari. Yordamchi moddalar: Mavzu tabletkalarni ikki usulda tayyorlash haqida: to'g'ridan-to'g'ri presslash va nam donadorlash usullari. Ushbu usullarning afzalliklari, kamchiliklari, qo'llaniladigan texnologiyalar va yordamchi moddalar haqida keng ma'lumot beriladi.
Tabletkalarni qobiq bilan qoplash. Trituratsion tabletkalar: Ushbu mavzu tabletkalarni qobiqlash texnologiyasi, qobiqlash usullari va ularning turlari haqida. Tabletkalarni qobiqlash – bu ularni qobiq bilan qoplash jarayoni bo'lib, bu dorining ta'sir muddatini uzaytirish, noxush ta'sirini kamaytirish va estetik ko'rinishini yaxshilash uchun amalga oshiriladi. Mavzuni o'rganish jarayonida qobiqlash usullari, ularning turlari, qo'llaniladigan texnologiyalar va yordamchi moddalar haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Kapsulalar. Ularni ishlab chiqarish texnologiyasi. Kapsulyatorlar: Mavzu kapsulalar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Kapsulalar – bu dorivor moddalarni yoki ularni yordamchi moddalar bilan birgalikda jig'arrang jig'arrang qobig'idan iborat bo'lib, ular turli usullar va texnologiyalar yordamida ishlab chiqariladi. Mavzu davomida kapsulalarning turlari, ularni ishlab chiqarish texnologiyasi, kapsulyatorlar va ularning ishlash prinsiplari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Surtmalar. Ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish: Ushbu mavzu yumshoq dori shakllari, jumladan surtma, pasta, krem, gel va linimentlar haqida. Surtmalar – yumshoq dori turi bo'lib, ular teriga, yaraga yoki shilliq qavatga qo'yish uchun ishlatiladi. Mavzu davomida surtmalarning tasnifi, ularni tayyorlash texnologiyasi, qo'llaniladigan yordamchi moddalar va ularning sifati haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Shamchalar. Ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish: Mavzu shamchalar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Shamchalar – bu rektal yoki vaginal dori shakli bo'lib, ular qattiq yoki jelatin qobig'idan iborat. Mavzu davomida shamchalarning turlari, ularni tayyorlash usullari, qo'llaniladigan yordamchi moddalar va ularning sifati haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Etil spirit va uni quvvatini aniqlash, suyultirish usullari va sarflangan spirtni hisobga olish. Spirtli eritmalar: Ushbu mavzu etil spiritining ta'rifi, tavsifi va xossalari, uning quvvatini aniqlash usullari, uni suyultirish usullari va sarflangan spirtni hisobga olish jarayonlari bilan tanishtirishga bag'ishlangan. Etil spirit – bu farmatsevtikada keng ishlatiladigan erituvchi, konservant va boshqa maqsadlarda qo'llaniladigan moddadir. Mavzu davomida etil spirtini olish usullari, uning konsentratsiyasini aniqlash, suyultirish usullari va spirt sarfini hisobga olish kabi muhim mavzular yoritiladi.
Farmatsevtik eritmalar. Ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish: Mavzu farmatsevtik eritmalar va ularni korxona sharoitida ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Eritmalar – bu dori moddalarning suv, spirt yoki yog'li eritmalar asosida tayyorlangan tayyor dori shakllaridir. Mavzu davomida eritmalarning turlari, ularni tayyorlash texnologiyasi, qo'llaniladigan yordamchi moddalar, ularning sifati va saqlash muddatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Nastoykalar. Ularni ishlab chiqarish texnologiyasi: Ushbu mavzu nastoykalar haqida. Nastoykalar – bu spirtli yoki spirt-suvli ajratmalar bo'lib, dorivor o'simliklardan tayyorlanadi. Mavzu davomida nastoykalarning turlari, ularni tayyorlash texnologiyasi, ajratma olish usullari, yot moddalardan tozalash, baholash va saqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Ekstraktlar. Suyuq ekstraktlar tarifi, tavsifi va tasnifi. Ularni ishlab chiqarish texnologiyasi: Mavzu suyuq ekstraktlar haqida. Suyuq ekstraktlar – bu dori moddalarning suv, spirt yoki yog'li erituvchilar yordamida tayyorlangan konsentrlangan shakllaridir. Mavzu davomida suyuq ekstraktlarning turlari, ularni tayyorlash texnologiyasi, ajratma olish usullari, yot moddalardan tozalash va baholash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Quyuq ekstraktlar tarifi, tavsifi va tasnifi. Ularni ishlab chiqarish texnologiyasi. Bug‘latish va Bug‘latfichlar: Ushbu mavzu quruq ekstraktlar haqida. Quyuq va quruq ekstraktlar – bu dori moddalarning suyuq va quruq shakllarda tayyorlangan konsentrlangan shakllaridir. Mavzu davomida quruq ekstraktlarning turlari, ularni tayyorlash texnologiyasi, ajratma olish usullari, yot moddalardan tozalash, bug'latish va quritish kabi muhim mavzular yoritiladi.
Quruq ekstraktlar tarifi, tavsifi va tasnifi. Ularni ishlab chiqarish texnologiyasi. Quritish va quritgichlar: Mavzu quruq ekstraktlar va ularni quritish texnologiyasi haqida. Quruq ekstraktlar – bu dorivor moddalarning quruq holatda tayyorlangan konsentrlangan shakllaridir. Mavzu davomida quruq ekstraktlarni tayyorlash texnologiyasi, quritish usullari, quritgichlar va ularning turlari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Moyli ekstraktlar va ekstrakt konsentratlar. Ularni tayyorlash texnologiyasi: Ushbu mavzu moyli ekstraktlar va ekstrakt konsentratlar haqida. Moyli ekstraktlar – bu dorivor o'simliklardan yog'lar yordamida tayyorlangan ajratmalar. Mavzu davomida moyli ekstraktlar va ekstrakt konsentratlarni tayyorlash texnologiyasi, ularni olish usullari, ajratuvchilar va ularning sifatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Novogalen preparatlari va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi. Ajratmani tozalash: Mavzu novogalen preparatlari va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Novogalen preparatlari – bu dorivor o'simliklardan olingan va o'ziga xos texnologik jarayonlar asosida ishlab chiqarilgan dorilardir. Mavzu davomida novogalen preparatlarining turlari, ularni ishlab chiqarish texnologiyasi, ajratuvchilar, ajratmani tozalash usullari va ularning sifatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Organoprеparatlar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi: Ushbu mavzu organoprepаratlar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Organoprеparatlar – bu hayvon va o‘simlik organlaridan olingan biofaol moddalar. Mavzu davomida organoprepаratlarning turlari, ularni ishlab chiqarish texnologiyasi, ajratuvchilar, ajratmani tozalash usullari va ularning sifatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
InЕksiya dori turlari. Ampula navlari va ularni eritma bilan to‘ldirish. Yuvish va to‘ldirish usullari: Mavzu in‘eksiya dori turlari, ampula navlari va ularni eritma bilan to'ldirish haqida. In‘eksiya uchun ishlatiladigan dori turlari – bu spansula, strukturalli tabletkalar, terapevtik dori sistemalar bo'lib, ular turli usullar va texnologiyalar yordamida ishlab chiqariladi. Mavzu davomida in'eksion dori turlari, ularning turlari, ishlatiladigan yordamchi moddalar, ularni tayyorlash usullari, ampula va flakonlarni yuvish, tozalash va sterillash kabi muhim mavzular yoritiladi.
In‘eksion erituvchilar. In‘eksion suv va uni olish usullari. In‘eksion eritmlar tayyorlash: Ushbu mavzu in‘eksion erituvchilar, in‘eksion suv va ularni olish usullari, in‘eksion eritmlar tayyorlash haqida. In‘eksion erituvchilar – bu dori moddalarni eritish uchun ishlatiladigan moddalar. Mavzu davomida in‘eksion erituvchilar, in‘eksion suv va ularni olish usullari, in‘eksion eritmlar tayyorlash texnologiyasi, ularni sifatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
In‘eksiya eritmalar tayorlashda filtrlash va sterillash jarayonlari. Filtrllar va sterillizatorlar: Mavzu in‘eksiya eritmalar tayyorlashda filtrlash va sterillash jarayonlari, filtrlar va sterillizatorlar haqida. Filtrlash – bu suyuqlikdan mexanik zarrachalar va mikroorganizmlarni ajratish jarayoni. Sterillash – bu uni mikroorganizmlardan tozalash jarayoni. Mavzu davomida filtrlash usullari, sterilizatsiya usullari, filtrlar va sterillizatorlar haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Terapevtik dorivor sistemalar: Ushbu mavzu terapevtik dorivor sistemalar haqida. Terapevtik dorivor sistemalar – bu dori moddaning organizmda uzoq vaqt davomida ma'lum tartibda ta'sir etishini ta'minlovchi dori shakllaridir. Mavzu davomida terapevtik dorivor sistemalarning turlari, ularni ishlab chiqarish texnologiyasi, qo'llaniladigan yordamchi moddalar va ularning sifatini aniqlash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Aerozollar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi: Mavzu aerozollar va ularni ishlab chiqarish texnologiyasi haqida. Aerozollar – bu gazsimon dispers muhitda mayda zarrachalar shaklida tayyorlangan dori shakllaridir. Mavzu davomida aerozollarning turlari, ularni ishlab chiqarish texnologiyasi, qo'llaniladigan yordamchi moddalar, ularning sifati va saqlash muddati haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Yangi avlod dori preparatlari: Ushbu mavzu yangi avlod dori preparatlari haqida. Yangi avlod dori preparatlari – bu zamonaviy tibbiyot talablarini qanoatlantiradigan va eski dori shakllariga nisbatan ko'p afzalliklarga ega bo'lgan dori shakllaridir. Mavzu davomida yangi avlod dori preparatlari, ularning turlari, qo'llaniladigan texnologiyalar va ularning afzalliklari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Tayyor dori vositalarinibg turg‘unligi va saqlash muddatini belgilash: Mavzu tayyor dori vositalarining turg'unligi va saqlash muddatini belgilash haqida. Tayyor dori vositalarining turg'unligi – bu dorining ishlab chiqarilgan vaqtdan boshlab ma'lum muddat davomida o'z sifatini va miqdorini yo'qotmaslik xususiyatidir. Mavzu davomida dori vositalarining turg'unligiga ta'sir qiladigan omillar, ularni saqlash muddatini aniqlash usullari va sifatini baholash kabi muhim mavzular yoritiladi.
Biologik samaradorlik va uni aniqlash: Ushbu mavzu biologik samaradorlik va uni aniqlash haqida. Biologik samaradorlik – bu dori moddaning organizmda ma'lum vaqt davomida ta'sir etish tezligi va miqdorini nazorat qilishdir. Mavzu davomida biologik samaradorlikni aniqlash usullari, in vivo va in vitro usullari, ularning turlari, qo'llaniladigan texnologiyalar va farmakologik faol moddalar haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti (GMP) umumiy qoidalar va talablar: Mavzu "Yaxshi ishlab chiqarish amaliyoti" (GMP) umumiy qoidalar va talablar haqida. GMP – bu dori vositalarining ishlab chiqarish jarayonini nazorat qilish va ularning sifatini ta'minlashga qaratilgan xalqaro standartlar tizimidir. Mavzu davomida GMP ning maqsadi, vazifalari, tarixi, asosiy qoidalari, talablari, farmatsevtik korxonalarda GMP ni joriy etish va uning ahamiyati haqida batafsil ma'lumot beriladi.