Қоратанли ва қарсилдоқ қўнғизлар биоэкологияси ва уларга қарши самарали кураш чоралари
Joriy yilning aprel oyidan boshlab, simkurtlar fevral oyining ikkinchi yarmidan boshlab mart oyining oxirigacha chirindilar bilan oziqlanishi mumkin. Mavsum davomida simkurtlarda zooofaglik va keng ravishdagi fitofaglik xususiyati yaqqol namoyon bo'ladi. Jumladan, bahor-yoz-kuz oylari davomida ular o'simliklarga jiddiy zarar yetkazadi va mazkur hasharotlardagi fitofaglik kuchli ifodalanadi. Aprel oyidan boshlab mavsumning oxiriga qadar sharoitga bog'liq holda simkurtlar xilma-xil umurtqasiz hayvonlar bilan oziqlanib hayot kechiradi. Turkiston qirrsildoq qo'ng'izining lichinkalarini oziqlanish xususiyatiga ko'ra fitofaglik kuchli ifodalangan ko'pxo'rlar trofik guruhiga kiritish mumkin [4, 5, 6]. Simkurtlar chertmakchilarning, soxta simkurtlar qora qo'ng'izlarning lichinkalaridir. Dunyoda chertmakchi qo'ng'izlarning 500 dan ortiq turi mavjud. O'zbekistonda 16 turi uchraydi. Qishloq xo'jalik ekinlarini zararkunandalardan uyg'unlashgan himoya qilish hamda agrotsitologiya asoslari. T., 2014.
Asosiy mavzular
- Simkurtlarning oziqlanish xususiyatlari: Simkurtlar bahorning dastlabki davrida chirindilar bilan oziqlanadi. Mavsum davomida ular o'simliklarga jiddiy zarar yetkazadi va ko'pxo'rlar guruhiga kiradi. Ba'zi hollarda ular umurtqasiz hayvonlar bilan ham oziqlanadi.
- Chertmakchi qo'ng'izlar va ularning lichinkalari: Simkurtlar chertmakchi qo'ng'izlarning va qora qo'ng'izlarning lichinkalari hisoblanadi. Dunyoda 500 dan ortiq, O'zbekistonda esa 16 tur chertmakchi qo'ng'izi mavjud.