Qiziqarli Geografiya

Ushbu kitob "Qiziqarli geografiya" nomli bo'lib, Vahob Rafiqov qalamiga mansub. Unda geografiya fanining qadimiy va qiziqarli ekanligi, jahon sivilizatsiyasi va madaniyatining rivojlanishi bilan geografiyaning aloqasi haqida ma'lumot berilgan. Kitobda dunyo sayyorasi, uning shakli, Quyosh tizimi, sayyoralar, Yerning harakatlari, Yulduzlar, meteorlar, kometalar, tabiiy hodisalar (zilzila, vulqonlar, sunamilar, dovullar, quyunlar), iqlim mintaqalari, o'simliklar va hayvonot dunyosi, shuningdek, Yerning turli nuqtalaridagi mahalliy vaqt va kalendar tizimlari kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Kitob jahon hamda O'zbekiston geografiyasi haqidagi qiziqarli va foydali ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Geografiya fanining mohiyati va ahamiyati: Geografiya fanining eng qadimiy va qiziqarli fanlardan biri ekanligi, u o'z taraqqiyot yo'lida turli elatlar va xalqlarning yuksalishi va madaniyatining rivojlanishi bilan bog'liq bo'lganligi, hozirgi kunda mamlakat oldida turgan murakkab ilmiy-xo'jalik vazifalarini hal etishga xizmat qilishi haqida ma'lumot berilgan.
Yer sayyorasi va uning shakli: Hozirgi vaqtda Yerning shar shaklida ekanligi, ajdodlarimiz Yerning shakli haqida turlicha tasavvurga ega bo'lganligi, kema qanday qilib dengizda sayohat qilish natijasida Yerning shakli haqidagi tushunchalar o'zgarganligi, Magellan va uning hamrohlarining Yer sayyorasini aylanib yana sayohat boshlangan joydan kelib chiqishlari, har kungi tong qorong'iligi va shom payti ham Yerning sharsimonligidan dalolat berishi haqida yoritilgan.
Quyosh tizimi va sayyoralar: Quyosh, 9 ta yirik sayyora va ularning yo'ldoshlari, o'n minglab mitti sayyora, ya'ni asteroidlar, son-sanoqsiz dumli yulduz (kometa)lar va juda ko'p meteorlardan iborat osmon jismlari sistemasiga Quyosh sistemasi deyilishi, Quyosh sistemasidagi barcha jismlarning umumiy massasining 99,86%i Quyoshga to'g'ri kelishi, sayyoralar haqida ma'lumotlar (diametri, Quyoshdan uzoqligi, harakatlanish tezligi va boshqalar) berilgan.
Yulduzlar va kometalar: Yulduzlar Quyoshga o'xshash osmon jismlari ekanligi, ular juda katta gazsimon shar shaklida bo'lib, sathidagi harorat 2000—4000°, markaziy qismidagi harorat 10000000° dan ham ziyod bo'lishi, yulduzlarning massasi Yerning massasidan bir necha ming baravar katta ekanligi haqida ma'lumot berilgan. Kometalar haqida, ularning yadrosi, bosh va dum qismlari bo'lishi, kometaning eng yorug' joyi — bosh qismi ekanligi haqida yozilgan.
Tabiatdagi ajoyib hodisalar: Tabiatda sodir bo'ladigan turli hodisalar, jumladan, vulqonlar (Parikutin, Surtsey), zilzilalar (Messina, Chili, Peru, Nikaragua), sunamilar, dovullar, quyunlar va ularning sabablari, oqibatlari haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
Iqlim mintaqalari va ob-havo: Yer sharining iqlimiy mintaqalari (Ekvatorial, Subekvatorial, Tropik, Subtropik, Mo'tadil, Subantarktik, Arktik va Antarktik) va ularning o'ziga xos xususiyatlari, ob-havo omillari va ularning o'zgarishiga ta'sir etuvchi omillar, ob-havo haqida ba'zi alomatlar va prognozlar haqida so'z yuritilgan.
Suv resurslari va suvning ko'tarilishi: Dengiz va okeanlarning tabiati, ularning ahamiyati, jumladan, Qizil dengiz va O'lik dengiz kabi noyob suv havzalari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, suvning ko'tarilishi va qaytishi hodisasi, buning sabablari (Oy va Quyoshning tortish kuchi) va oqibatlari haqida batafsil bayon etilgan.
Muz tog'lari va aysberglar: Yer sharidagi muzliklar, ayniqsa, Antarktida va Grenlandiya muzliklari, ulardan ajralib hosil bo'ladigan aysberglar haqida, ularning kattaligi, shakli va xavfliligi haqida ma'lumot berilgan. Aysberglardan chuchuk suv manbai sifatida foydalanish imkoniyatlari ham ko'rib chiqilgan.
O'simliklar dunyosi: Savannalar, Afrika ekvatorial o'rmonlari, kakao daraxti kabi o'simliklarning dunyo okeanida tarqalishi, ularning o'ziga xos xususiyatlari va inson hayotidagi ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
Ma halliy vaqt va kalendarlar: Mahalliy vaqt, vaqt mintaqalari, turli mamlakatlarda qo'llaniladigan kalendarlar (milodiy, hijriy, hayvonlar yili) va ularning kelib chiqishi, hamda Yangi yilning turli mamlakatlarda turlicha nishonlanishi haqida so'z yuritilgan.