Калина ҳам манзара, ҳам малҳам

Ushbu kitob Oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligining biologiyasi, geografik tarqalishi, ekologik omillarga munosabati, introduksiyasi, gullash dinamikasi, manzarali xususiyatlari, biokimyoviy tarkibi, meva va urug'larining morfologiyasi, ko'chatlarini yetishtirish, plantatsiyalarda o'stirish, urug'dan va vegetativ ko'paytirish texnologiyalari hamda iqtisodiy samaradorligini ilmiy-amaliy jihatdan yoritib beradi. Kitobda kalina o'simligining dorivorlik va manzarali xususiyatlari, tarkibidagi vitaminlar, mikro va makroelementlar, shuningdek, uning agrotexnologiyasi batafsil tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

• MUNDARIJA: Kitobda keltirilgan barcha boblar va ularning mazmuni ro'yxati keltirilgan. Unda Kirish, I Bob (Kalina haqida ilmiy o'rganish va madaniylashtirish tarixi), II Bob (Kalina biologiyasi va geografik tarqalishi), III Bob (Oddiy kalinaning ekologik omillarga munosabati va introduksion baholash), IV Bob (Oddiy kalinaning gullash dinamikasi), V Bob (Oddiy kalinaning manzarali xususiyatlarini baholash), VI Bob (Oddiy kalinaning biokimyoviy tarkibini o'rganish natijalari), VII Bob (Oddiy kalinaning meva va urug'larining morfologiyasi), VIII Bob (Oddiy kalinani ko'chatlarini yetishtirish uchun yer maydonini tanlash va tuproqqa ishlov berish), IX Bob (Oddiy kalinaning urug'idan ko'paytirish agrotexnikasi), X Bob (Oddiy kalinani vegetativ ko'paytirish), XI Bob (Oddiy kalina plantatsiyalarida yer tayyorlash, ko'chat ekish va parvarishlash), XII Bob (Oddiy kalina urug' ko'chatlarini yetishtirish va plantatsiyalarda o'stirishning iqtisodiy samaradorligi), Xulosa va tavsiyalar, Glossariy hamda Foydalanilgan adabiyotlar qismlari mavjud.
• KIRISH: Kirish qismida kalina (Viburnum L.) o'simligining ilmiy o'rganilishi va madaniylashtirish tarixi haqida ma'lumot berilgan. Kitobning maqsadi va vazifalari bayon etilgan.
• I BOB. KALINA (VIBURNUM L.). ILMIY O'RGANISH VA MADANIYLASHTIRISH TARIXI: Bu bobda kalina (Viburnum L.) o'simligining ilmiy o'rganilishi va madaniylashtirilishi tarixi batafsil yoritilgan. Ushbu o'simlikning tadqiqotlari,introduksiyasi va O'zbekistonda tarqalishi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
• II BOB. KALINA (VIBURNUM L.). BIOLOGIYASI VA GEOGRAFIK TARQALISHI: Bobda kalina (Viburnum L.) o'simligining biologik xususiyatlari, morfologiyasi, geografik tarqalishi, taksonomik o'rni va O'zbekiston florasidagi mavqei haqida ma'lumotlar berilgan.
• III BOB. ODDDIY KALINANING (VIBURNUM OPULUS L.) EKOLOGIK OMILLARGA MUNOSABATI VA INTRODUKSIYAVIY BAHOLASH: Oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligining ekologik omillarga munosabati, introduksiyasi va introduksion baholash natijalari keltirilgan. O'simlikning Toshkent sharoitida o'sishiga ta'sir etuvchi omillar va uning istiqbolliligi haqida ma'lumot berilgan.
• IV BOB ODDDIY KALINANING (VIBURNUM OPULUS L.) GULLASH DINAMIKASI: Ushbu bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligining gullash dinamikasi, gullash davrlari, vaqt va sharoitlarga qarab gullash davomiyligi o'rganilgan. Toshkent botanika bog'i sharoitida olingan ma'lumotlar keltirilgan.
• V BOB ODDDIY KALINANING (VIBURNUM OPULUS L.) MANZARAVIY XUSUSIYATLARINI BAHOLASH: Bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligining manzarali xususiyatlari, jumladan, gullash davri, barglarining rang o'zgarishi va mevalarining chiroyliligi baholangan. Ushbu o'simlikning ko'kalamzorlashtirishdagi roli va istiqbolli navlari haqida ma'lumot berilgan.
• VI BOB. ODDDIY KALINANING (VIBURNUM OPULUS L.). BIOKIMYOVIY TARKIBINI O'RGANISH NATIJALARI: Bu bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) meva va poyalarining biokimyoviy tarkibi, jumladan, vitaminlar, makro va mikroelementlar miqdori, hamda dorivorlik xususiyatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
• VII BOB. ODDDIY KALINA (VIBURNUM OPULUS L.) MEVA VA URUG'LARINING MORFOLOGIYASI: Ushbu bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) meva va urug'larining morfologik xususiyatlari, jumladan, ularning o'lchami, og'irligi, rangi va shakli haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Turli muddatlarda terilgan meva va urug'larning tavsiflari keltirilgan.
• VIII BOB. ODDDIY KALINA (VIBURNUM OPULUS L.). KO'CHATLARINI YETISHTIRISH UCHUN ER MAYDONINI TANLASH VA TUPROQQA ISHLOV BERISH: Bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) ko'chatlarini yetishtirish uchun yer tanlash, tuproqqa ishlov berish va agrotexnik tadbirlar haqida ma'lumot berilgan. Ko'chatzor uchun optimal sharoitlar, tuproqni tayyorlash usullari va zaruriy o'g'itlar haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
• IX BOB. ODDDIY KALINANING (VIBURNUM OPULUS L.) URUG'IDAN KO'PAYTIRISH AGROTEXNIKASI: Ushbu bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligini urug'idan ko'paytirish agrotexnikasi, jumladan, urug'larni terish, stratifikatsiya qilish, saqlash va ekish muddatlari, urug'larning unuvchanligi va ko'chatlarning rivojlanishi haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
• X BOB. ODDDIY KALINANI (VIBURNUM OPULUS L.). VEGETATIV KO'PAYTIRISH: Bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligini vegetativ ko'paytirish usullari, jumladan, ko'chat tayyorlash, ildiz otish muddati va ko'chatlarning rivojlanishi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
• XI BOB ODDDIY KALINA (VIBURNUM OPULUS L.) PLANTATSIYALARIDA ER TAYYORLASH, KO'CHAT EKISH VA PARVARISHLASH: Ushbu bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) plantatsiyalarida yer tayyorlash, ko'chat ekish va parvarishlash agrotexnikalari, jumladan, tuproqqa ishlov berish, sug'orish va o'g'itlash haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
• XII BOB ODDDIY KALINA (VIBURNUM OPULUS L.) URUG'KO'CHATLARINI YETISHTIRISH VA PLANTATSIYALARDA O'STIRISHNING IQTISODIY SAMARADORLIGI: Bobda oddiy kalina (Viburnum opulus L.) urug' ko'chatlarini yetishtirish va plantatsiyalarda o'stirishning iqtisodiy samaradorligi, xususan, xarajatlar, daromad va rentabellik hisoblangan. Ko'chatlarni yetishtirish va plantatsiyalarda o'stirishning iqtisodiy samarasi tahlil qilingan.
• XULOSA VA TAVSIYALAR: Kitobda keltirilgan ma'lumotlar asosida oddiy kalina (Viburnum opulus L.) o'simligini O'zbekiston sharoitida ko'kalamzorlashtirish va dorivor o'simlik sifatida o'stirish bo'yicha xulosalar va tavsiyalar berilgan.
• GLOSSARIY: Kitobda ishlatilgan agrotexnik va ilmiy atamalarning izohli lug'ati keltirilgan.
• FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: Kitobni tayyorlashda foydalanilgan ilmiy adabiyotlar, maqolalar va boshqa manbalarning ro'yxati keltirilgan.