Букантоғ тоғидаги олтин конларида геологик маълумотларнинг ишончлилигини таъминлаш муаммолари

Ushbu avtoreferat O‘zbekistonning Qizilqum mintaqasidagi Bukantog‘ tog‘ tizmasida joylashgan oltin konlarida geologik ma'lumotlar sifatini va ishonchliligini ta'minlash muammolarini o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqotda geologik ma'lumotlarning ishonchliligiga ta'sir etuvchi omillar aniqlanib, ularni tizimlashtirish, hamda zamonaviy geoinformatsion tizimlar (GIS) yordamida konlarni baholash usullarini takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari yangi ilmiy xulosalar va amaliy tavsiyalar bilan boyitilgan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Hozirgi kunda dunyo amaliyotida kon qazib olish korxonalarini ishonchli resurs va zaxiralar bilan ta'minlash geologiya-qidiruv ishlarining muhim vazifasi hisoblanadi. Geoinformatsion tizimlarni (GIS) qo‘llash ma'lumotlarning to‘liqligi va ishonchliligini ta'minlashda muhim omil bo‘lib xizmat qilmoqda. Tadqiqot ushbu sohadagi kamchiliklarni bartaraf etish va sifatni oshirishga qaratilgan.
• Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Asosiy maqsad Bukantog‘ tog‘idagi oltin konlari misolida geologiya-qidiruv ishlarida olinadigan geologik ma'lumotlarning sifati va ishonchliligini ta'minlash hamda ularni 3D modellashtirish orqali istiqbolini baholashdan iborat. Vazifalar: bosqichdagi geologik izlanishlarni o‘rganish, geologik hujjatlashtirish, namunalar olish va ularga ishlov berish jarayonlarini tahlil qilish, sifat va ishonchlilikka ta'sir etuvchi omillarni aniqlash, zamonaviy GIS-texnologiyalarini qo‘llash orqali masalalarni yechish va amaliy tavsiyalar ishlab chiqish.
• Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Oltin ma'danlanishining o‘zgaruvchanligiga ta’sir etuvchi asosiy omillar aniqlangan, ma'danlanishning sanoat turlari tasnifi ishlab chiqilgan, olinadigan va ishlov beriladigan namunalarga ta'sir qiluvchi yangi koeffitsiyentlar asoslangan, hamda ikkita oltin konlarining istiqboli 3D modellashtirish orqali baholangan.
• Tadqiqotning amaliy natijalari: Namunalar olish, ularni transportirovka qilish va ishlov berish jarayonlarini takomillashtirish bo‘yicha uslubiy tavsiyalar berilgan. Oltin ma'danlanishining fazoviy joylashishini belgilovchi asosiy omillar aniqlangan va tizimlashtirilgan. Geologik ma'lumotlarning sifatiga va ishonchliligiga ta'sir etuvchi omillar guruhlari aniqlangan. Bukantog‘ tog‘idagi ikkita oltin konlari misolida GIS usuli yordamida baholash sinovdan o‘tkazilgan va ishlab chiqarishga joriy qilish bo‘yicha tavsiyalar berilgan.
• Xulosa: Bukantog‘ tog‘i oltin konlarida o‘tkazilgan tadqiqotlar natijasida oltin ma'danlanishining joylashish omillari va ma'dan zonalarini nazorat qiluvchi strukturalar haqidagi stereotiplarni qayta ko‘rib chiqish zarurligi aniqlandi. Geologik ma'lumotlar sifatiga ta'sir etuvchi asosiy omillar aniqlanib, tizimlashtirildi. Shuningdek, namunalar olish va ularga ishlov berish bo‘yicha yangi tasnif va tavsiyalar ishlab chiqildi. GIS usuli yordamida baholash sinovdan o‘tkazildi va uni joriy qilish bo‘yicha tavsiyalar berildi.