Зироатчилик ҳомийси-бободеҳқон билан боғлиқ урф-одат маросимлар (Бухоро воҳаси мисолида)
Ushbu maqola O'rta Osiyo, xususan Buxoro vohasi va uning atrof hududlarida dehqonchilik bilan bog'liq urf-odatlar, marosimlar va ularning ilmiy-tarixiy tahliliga bag'ishlangan. Unda Bobodehqon timsoli, uning paydo bo'lishi, mazmun-mohiyati va xalq orasida qanday tasavvur qilinganligi, shuningdek, dehqonchilik jarayonlari bilan bog'liq turli xil marosimlar, duolar, afsonalar va ularning ilmiy-amaliy ahamiyati keng yoritilgan. Maqolada, shuningdek, Xizr payg'ambar timsolining dehqonchilikdagi o'rni ham qiyoslanadi va uning tabiat bilan, ayniqsa hosildorlik bilan bog'liq e'tiqodlar tahlil etiladi.
Asosiy mavzular
- Bobodehqon timsoli va uning mazmuni: Maqolada Bobodehqon timsolining paydo bo'lishi, uning qadimiy urf-odatlar, mifologik tasavvurlar va islomiy an'analar bilan bog'liqligi, shuningdek, xalq orasida uni qanday tasavvur qilishlari, ya'ni hosildorlik, ob-havo va boshqa omillarga ta'sir etuvchi kuch sifatida ko'rilishi atroflicha tahlil qilingan.
- Dehqonchilik marosimlari va urf-odatlari: Ushbu mavzu doirasida dehqonchilikning turli bosqichlari bilan bog'liq bo'lgan urf-odatlar, marosimlar, ritual harakatlar, xususan, urug' sepish, sug'orish, o'rim-yig'im, saralash kabi jarayonlarda amalga oshiriladigan marosimlarning mazmun-mohiyati va ularning ilmiy-amaliy ahamiyati yoritilgan.
- Xizr payg'ambar timsolining dehqonchilikdagi o'rni: Maqolada Xizr payg'ambar timsolining dehqonchilik, hosildorlik va tabiat bilan bog'liq tasavvurlarda tutgan o'rni, uning dehqonlarga yordam beruvchi, qut-baraka keltiruvchi kuch sifatida ko'rilishi, shuningdek, Xizr va Bobodehqon timsollari o'rtasidagi o'xshashliklar va farqlar tahlil etilgan.
- Moddiy madaniyat va mifologik tasavvurlar: Ushbu bo'limda moddiy madaniyat yodgorliklari, arxeologik topilmalar, qadimgi yozma manbalar va xalq og'zaki ijodi orqali dehqonchilik bilan bog'liq mifologik, diniy va ilmiy tasavvurlarning shakllanishi, rivojlanishi va o'zgarish jarayonlari ko'rsatib berilgan.