Noorganik kimyo

Ushbu kitob noorganik kimyo fanidan mavzularni o'z ichiga oladi. Unda "Anorganik kimyo" fanining nazariy asoslari, xususan, atom tuzilishi, kimyoviy bog'lanishlar, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, kompleks birikmalar, metallar, gidridlar, kislotalar va asoslar, shuningdek, bionoorganik kimyo kabi mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu uchun maqsadlar, rejalar, tayanch so'zlar va savollar keltirilgan. Kitobda talabalarning bilimini mustahkamlashga qaratilgan ko'plab misollar, rasmlar va jadvalardan foydalanilgan. "Anorganik kimyo" fani bo'yicha ma'ruzalar matni sifatida tayyorlangan ushbu kitob, talabalarga ushbu fan asoslarini puxta egallashga yordam beradi. Kitob farmatsiya talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda noorganik birikmalarning tibbiyotdagi va farmatsiyadagi o'rni ham alohida ta'kidlangan.

Asosiy mavzular

  • Kimyoviy bog'lanish: Kimyoviy bog'lanishning tabiati, kovalent va ion bog'lanishlar, valent bog'lanish nazariyasi, molekulyar orbitallar nazariyasi, kompleks birikmalar, ularning tuzilishi, izomeriyasi va geometriyasi, hamda koordinasion kimyo va komplekslarning reaksiyalari tushuntiriladi.
  • Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari: Oksidlanish va qaytarilish tushunchalari, ularning mexanizmlari, oksidlovchi va qaytaruvchilar, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining tenglashtirilishi, Latimer va Frost diagrammalari hamda ularning ahamiyati ko'rib chiqiladi.
  • Bionoorganik kimyo: Tirik tabiatdagi kimyoviy elementlar, ularning biologik roli, metall ionlarining ahamiyati, kalsiyning biokimyosi, kislorodning tashilishi va ko'chishi, karbonat va karboksipeptidaza fermentlarining ishlash mexanizmi tushuntiriladi.
  • 11-12 guruh elementlari: Mis, kumush, oltin, rux, kadmiy, simob va ularning birikmalari, tabiatda tarqalishi, olinish usullari, fizikaviy va kimyoviy xossalari, shuningdek, tibbiyotdagi ahamiyati yoritiladi.
  • 13-guruh elementlari: Bor, alyuminiy, galliy, indiy va talliy elementlarining atom tuzilishi, kimyoviy xossalari, birikmalari, xususan, oksidlari, gidroksidlari, borning gidridlari va alyuminiyning birikmalari hamda ularning tibbiyotdagi ahamiyati tushuntiriladi.
  • 14-guruh elementlari: Uglerod, kremniy, qalay va qo'rg'oshin elementlarining atom tuzilishi, allotropik shakllari, kimyoviy xossalari, birikmalari, xususan, oksidlari, gidroksidlari, karbidlari va ularning tibbiyotdagi ahamiyati tahlil qilinadi.
  • 15-guruh elementlari: Azot, fosfor, mishyak, surma va vismut elementlarining umumiy tavsifi, tabiatda tarqalishi, olinishi, xossalari, birikmalari (oksidlar, gidridlar, kislotalar) hamda ularning tibbiyotdagi ahamiyati yoritiladi.
  • 16-guruh elementlari: Kislorod, oltingugurt, selen, tellur va polloniy elementlarining umumiy tavsifi, tabiatda tarqalishi, olinishi, xossalari, birikmalari (oksidlar, gidroksidlar, kislotalar, sulfidlar, sulfatlar), shuningdek, ularning tibbiyotdagi ahamiyati tushuntiriladi.
  • 17-guruh elementlari: Ftor, xlor, brom, yod galogenlarining umumiy tavsifi, tabiatda tarqalishi, olinishi, xossalari, birikmalari (gidroksilaminlar, oksidi, kislotalar), shuningdek, ularning tibbiyotdagi ahamiyati yoritiladi.
  • 18-guruh elementlari: Geliy, neon, argon, kripton, ksenon, radon inert gazlarining umumiy tavsifi, tabiatda tarqalishi, olinishi, xossalari, birikmalari va ularning tibbiyotdagi ahamiyati tushuntiriladi.
  • Xrom va Marganes birikmalari: Xrom va marganesning tabiatda uchrashi, ularning birikmalari (oksidlari, gidroksidlari), olinish usullari, kimyoviy xossalari, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida ishtiroki va ishlatilishi batafsil yoritiladi.
  • Temir, Kobalt va Nikel guruhlari: Temir, kobalt va nikel elementlarining atom tuzilishi, fizikaviy va kimyoviy xossalari, birikmalari, olinish usullari, qotishmalar, shuningdek, ularning tibbiyotdagi ahamiyati va kompleks birikmalari tushuntiriladi.
  • Anorganik kimyo asoslari: Kitobning boshlanish qismi anorganik kimyoning asosiy tushunchalariga, jumladan, atom tuzilishi, kimyoviy bog'lanishlar, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, kompleks birikmalar, kislotalar va asoslar kabi mavzularga bag'ishlangan.
  • Bionoorganik kimyo: Tirik tabiatdagi kimyoviy elementlar, ularning biologik roli, metall ionlarining ahamiyati, kalsiyning biokimyosi, kislorodning tashilishi va ko'chishi hamda fermentlar faoliyati tushuntiriladi.
  • Kimyoviy bog'lanish va molekula tuzilishi: Kimyoviy bog'lanish turlari, valent bog'lanish usuli, molekulyar orbitallar nazariyasi, gibridlanish, molekulalararo o'zaro ta'sirlar va molekulalarning geometriyasi haqida ma'lumot beradi.