"Mexanizm va mashinalar nazariyasi (1-qism) "

Ushbu kitob «Mexanizm va mashinalar nazariyasi» fanining ikkinchi qismiga bag'ishlangan bo'lib, unda mexanizmlarning dinamikasi, ishqalanish va ularning natijasida yuzaga keladigan muammolar, shuningdek, mexanizmlar va mashinalarning titrashdan himoyalanish usullari hamda ularning nazariy va tajribaviy tahlili qamrab olingan. Kitobda mexanizmlarning tuzilishi, kinematiak va dinamik tahlil usullari, shuningdek, ularni hisoblash va muvozanatlash masalalari batafsil yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar, amaliy mashg'ulotlar va o'z-o'zini tekshirish uchun savollar berilgan. Shuningdek, kitobda zamonaviy mashinalarning harakatini tahlil qilish va ularning titrashdan muhofazalashning dolzarb muammolari va masalalari ham ko'rib chiqilgan. Kitobning asosiy maqsadi – talabalarga mexanizmlarning nazariy va amaliy jihatdan chuqur bilim berish hamda ularni mustaqil ishlashga o'rgatishdir.

Asosiy mavzular

• 1-BOB. MEXANIZMLARNI KUCHGA HISOBLASH VA MUVOZANATLASH: Ushbu bobda mexanizmlarning kuchga hisoblash va muvozanatlash masalalarini o‘rganishga qaratilgan. Mexanizmlarning asosiy masalalari, kuchlar klassifikatsiyasi, mexanizmlarning kinetostatik hisobi, mexanizmlarning dinamikasi, ishqalanish va uning turlari, mexanizmlarning elastik va dissipativ xususiyatlari, shuningdek, titrashdan muhofazalash usullari batafsil ko‘rib chiqilgan. Har bir bob oxirida nazariy materialni mustahkamlash uchun mashqlar va o‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar berilgan.
• 2-BOB. MEXANIZM VA MASHINALARDA ISHQALANISH VA YYILISH: Ushbu bobda ishqalanish turlari, uning sabablari, hisoblash usullari, mexanizmlarning foydali ish koeffitsiyentini aniqlash, mexanizmlarda ishqalanish va uning natijasida yuzaga keladigan muammolar hamda ulardan muhofazalanish usullari ko'rib chiqilgan. Har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar va ularning amaliy ahamiyati keltirilgan. Mavzular oxirida o‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar ham berilgan.
• 3-BOB. MASHINA AGRGATI HARAKATINING TADQIQI: Ushbu bobda mashina agregatining harakatini tahlil qilishga bag'ishlangan. Mashina agregatining harakat tenglamalari, uning dinamik va kinematiak xarakteristikalarini o‘rganish, shuningdek, harakatlanuvchi qismlarning massasi va inrsiya momentlarini hisoblash usullari ko‘rib chiqilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar, amaliy misollar va o'z-o'zini tekshirish uchun savollar berilgan.
• 4-BOB. MASHINA HARAKATINING NOTKISLIGI: Ushbu bobda mashina harakatining notkisligi, uning sabablari, uni kamaytirish yo'llari, shuningdek, notkis harakatni hisoblash usullari ko'rib chiqilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar, amaliy misollar va o'z-o'zini tekshirish uchun savollar berilgan.
• 5-BOB. MASHINALARDA TITRASH VA UNDAN MUHOFAZALANISH: Ushbu bobda mashinalarda titrashning sabablari, uning salbiy oqibatlari, titrashdan muhofazalash usullari, jumladan, dinamik so'ndirish va titrashdan izolatsiyalash usullari ko'rib chiqilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar va o'z-o'zini tekshirish uchun savollar berilgan.
• 6-BOB. MASHINA VA MEXANIZMLARNI TAJRIBA USULIDA TEKSHIRISH: Ushbu bobda mexanizmlarning kinematiak va dinamik parametrlarini tajriba usulida o'lchash usullari, jumladan, siljish, tezlik, tzlanish, kuch va momentlarni o'lchash usullari ko'rib chiqilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar va o'z-o'zini tekshirish uchun savollar berilgan.
• 7-BOB. MASHINA VA MEXANIZMLAR NAZARIYASIDAN MASALA VA MASALALAR: Ushbu bobda mexanizmlarning tuzilishi, kinematiak va dinamik tahlili bo'yicha masalalar va ularning yechimlari berilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar va ularning yechimlari batafsil ko'rib chiqilgan.
• 8-BOB. MEXANIZMLAR KINTOSTATIKASIGA DOIR MASALALAR: Ushbu bobda mexanizmlarning kintostatik tahlili bo'yicha masalalar va ularning yechimlari berilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar va ularning yechimlari batafsil ko'rib chiqilgan.
• 9-BOB. MEXANIZMLAR DINAMIKASIGA DOIR MASALA VA MASALALAR: Ushbu bobda mexanizmlarning dinamik tahlili bo'yicha masalalar va ularning yechimlari berilgan. Har bir masala uchun nazariy ma'lumotlar va ularning yechimlari batafsil ko'rib chiqilgan.
• 10-BOB. ILOVALAR: Ushbu bobda kitob mazmuniga kirgan asosiy manizmlarning animatsion modellari, shuningdek, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati va dastlabki foydalanilgan adabiyotlar keltirilgan.