Захарли ҳаёт ёҳуд ишқ қурбонлари.

Ushbu kitobda Hamza Hakimzoda Niyoziyning "Zaharlı Hayot Yoxud Ishq Qurbonlari" nomli to'rt pardali fojiasi taqdim etilgan. Pesada tasvirlangan voqealar, xususan, Mahmadxon va Maryamxonning muhabbatlari, ularning boshiga tushgan qismat va jamiyatdagi qoloqchilik hamda jaholat fojialari ko'rsatib berilgan. Asarda ta'sirchan dialoglar, obrazlar orqali insoniy munosabatlar, qalb kechinmalari va ijtimoiy muammolar ochib berilgan.

Asosiy mavzular

• Sevgi va muhabbat: Asarda Mahmadxon va Maryamxon o'rtasidagi samimiy va sof muhabbat tasvirlangan. Ularning sevishganliklari, bir-biriga bo'lgan sadoqatlari va bu sevgi yo'lidagi qiyinchiliklar yoritilgan.
• Ijtimoiy adolatsizlik va qoloqchilik: Asarda jamiyatdagi savodsizlik, jaholat, boylikka intilish va qoloq feodal-diniy tartiblarning insonlar hayotiga salbiy ta'siri ko'rsatib berilgan. Xususan, Hashamatli boylar va ayrim diniy arboblar o'z manfaatlari yo'lida odamlarni qanday ezishlari aks ettirilgan.
• Ota-onalar va farzand munosabatlari: Asarda farzandlar taqdirini o'z manfaatlari yo'lida hal qilmoqchi bo'lgan ota-onalarning yondashuvi tanqid ostiga olingan. Maryamxonning otasining qoloq qarashlari va uni "Eshon"ga uzatmoqchi bo'lishi asosiy ziddiyatlardan biridir.
• Hayotning zohiriy va botiniy mohiyati: Asar qahramonlari hayotning haqiqiy ma'nosini, baxtni tushunishga intiladilar. Maryamxon shaxsiy baxtini, Mahmadxon esa ijtimoiy uyg'onishni orzu qiladi. Adabiyot, ma'rifat esa bu maqsadlarga erishish yo'lida vosita sifatida ko'rsatilgan.