O’zbekiston sharoitida iqlimlashtirilgan lola daraxti alkaloidlarini tadqiq etish
Ushbu kitobda Liriodendron tulipifera (Lola daraxti) oʻsimligining alkaloidlari, xususan aporfin guruhi alkaloidlari oʻrganilgan. Tadqiqotda oʻsimlikdan oltita alkaloid ajratib olindi va ularning kimyoviy tuzilishi, fizik-kimyoviy xususiyatlari aniqlandi. Lirinidin alkaloidining tuzilishi batafsil oʻrganilib, isbotlandi. Kitobda alkaloidlarni aniqlash va ajratish usullari, ularning spektroskopik va kimyoviy tahlili yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Alkaloidlarga umumiy kirish: Alkaloidlarning umumiy tavsifi, ularning kimyoviy tuzilishi, biologik faolligi va tibbiyotdagi ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
- Alkaloidlarning tasnifi: Alkaloidlarning kimyoviy tuzilishiga qarab tasniflanishi, jumladan, pirrolidin, piperidin, piridin, tropan, xinolin, izoxinolin, indol, imidazol, imidazol, purin, diterpin, steroid alkaloidlar kabi guruhlarga boʻlinishi va ularning ayrim vakillarining tuzilishi koʻrsatilgan.
- Aporfin alkaloidlari: Aporfin alkaloidlarining kimyosi, tuzilishi, tasnifi, oʻrganilish tarixi va ularning Liriodendron tulipifera oʻsimligidagi oʻrni haqida batafsil maʼlumot berilgan. Aporfin alkaloidlarining umumiy tuzilishi va ularning turlari keltirilgan.
- Liriodendron tulipifera oʻsimligining alkaloidlari: Liriodendron tulipifera oʻsimligidan ajratib olingan alkaloidlar, ularning miqdori, ajratib olish usullari va birinchi marta ajratib olingan oltita alkaloid (lirinidin, lirinin, lirinin N-oksidi, O-metillirinin, liridinin, kaaverin)ning kimyoviy tarkibi va suyuqlanish harorati keltirilgan.
- Liriodendron tulipifera alkaloidlari tuzilishini aniqlash: Ajratib olingan alkaloidlarning spektral (UB, IQ, mass-spektr, PMR) va kimyoviy usullar yordamida tuzilishini aniqlash jarayoni batafsil bayon etilgan. Xususan, lirinidinning tuzilishi isbotlangan.
- Xulosa va takliflar: Oʻtkazilgan tadqiqot natijalari umumlashtirilgan va olingan alkaloidlarning biologik faolligi haqida xulosa chiqarilgan.