Maktabgacha pedagogika

Ushbu "Maktabgacha pedagogika" o'quv-uslubiy majmuasi maktabgacha yoshdagi bolalarga ta'lim-tarbiya berishning nazariy va amaliy jihatlarini chuqur o'rganishga qaratilgan. Unda O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan namunaviy dastur asosida "Maktabgacha pedagogika" fanining asosiy mazmuni, nazariy jihatlari va amaliy mashg'ulotlar batafsil yoritilgan. Kitobda maktabgacha ta'lim muassasalarining faoliyati, mudiraning roli, tarbiyachining uslubiy va pedagogik ishlarining tashkil etilishi, oila bilan hamkorlik, bolalarni maktabga tayyorlash, iqtisodiy tarbiya, ekologik tarbiya, huquqiy tarbiya, bolalar o'yinlari, o'yinchoqlarning ahamiyati kabi muhim mavzular chuqur o'rganiladi. Shuningdek, Sharq mutafakkirlarining bola tarbiyasi haqidagi qarashlari hamda zamonaviy ta'lim texnologiyalaridan foydalanish yo'llari ham yoritilgan. Kitob mazmuni hamda uni tayyorlashda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati hamda joriy va oraliq nazorat savollari keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Estetik tarbiyaning mazmuni va mohiyati: Estetik tarbiya bolalarning hissiy va sensor rivojlanishiga, dunyoqarashiga, hayotga estetik munosabatda bo'lishiga ta'sir ko'rsatadi. San'at va hayot go'zalligi bilan tanishtirish orqali bolalarda estetik tuyg'ularni rivojlantirish nazarda tutiladi. Maktabgacha ta'lim muassasalarida bolalarning estetik tarbiyasi, musiqa, san'at, badiiy adabiyotlar orqali amalga oshiriladi.
  • Iqtisodiy tarbiya: Bolalarga iqtisodiy tarbiya berishda Sharq mutafakkirlarining qarashlari, iqtisodiy savod, oila budjeti, tejamkorlik, ishbilarmonlik kabi tushunchalar o'rgatiladi. Bu tarbiya bolalarda moddiy va ma'naviy boyliklarga hurmatni shakllantiradi.
  • Huquqiy tarbiya: Bolalarda huquqiy onggni shakllantirish, qonun va qoidalarga rioya qilish ko'nikmalarini hosil qilish. Huquqiy tarbiya oiladan boshlanib, maktabgacha ta'lim muassasalarida davom etadi. Bolalarni O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi bilan tanishtirish ham bu jarayonning muhim qismidir.
  • Ekologik tarbiya: Bolalarda tabiatga va atrof-muhitga nisbatan ongli munosabatni shakllantirish. Ularga tabiat boyliklarini tejash, asrash va muhofaza qilishga o'rgatish. Ekologik tarbiya davlat siyosatining muhim yo'nalishi sifatida belgilangan.
  • O‘yinning bolalar faoliyatining asosiy turi sifatidagi o‘ziga xosligi: O‘yin bolaning jismoniy, aqliy, ijtimoiy va hissiy rivojlanishining asosiy vositasi hisoblanadi. O‘yin orqali bolalar dunyoni o‘rganadilar, ijtimoiy munosabatlarni shakllantiradilar va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantiradilar.
  • Bolalarning maktabga tayyorlash: Maktabgacha yoshdagi bolalarning maktab ta'limiga tayyorlashning nazariy asoslari, shakl va usullari. Bolaning jismoniy, aqliy, ma'naviy va hissiy rivojlanishini ta'minlash hamda ularni maktab ta'limiga tayyorlash muhim ahamiyatga ega.
  • Oilada bolani tarbiyalash: Oila bolani tarbiyalashda asosiy o'rin tutadi. Ota-onalar va oila a'zolarining bola tarbiyasidagi roli, xususan ma'naviy, axloqiy, jismoniy va estetik tarbiya berishning ahamiyati hamda usullari yoritilgan.
  • Tarbiya va o'qitish jarayonining birligi: Tarbiya va o'qitish jarayonining uzviyligi hamda o'zaro aloqadorligi bolaning har tomonlama rivojlanishiga ta'sir ko'rsatadi. Pedagogik jarayonni to'g'ri tashkil etish va samaradorligini oshirish uchun ushbu birlikni ta'minlash zarur.
  • Tarbiyachining mashg'ulotga tayyorgarligi: Tarbiyachining mashg'ulotga tayyorgarligi uning sifatli va samarali o'tkazilishining muhim omilidir. Bunda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish, bolalarning yosh xususiyatlarini hisobga olish va ijodiy yondashuv zarur.
  • Maktabgacha ta'lim muassasasi va maktab hamkorligi: Maktabgacha ta'lim muassasasi va maktab hamkorligi bola ta'lim-tarbiya jarayonining uzviyligini ta'minlash hamda bolalarni maktabga tayyorlashda muhim rol o'ynaydi. Ota-onalar bilan yaqin hamkorlikni yo'lga qo'yish bu hamkorlikning asosidir.