1-жаҳон уруши арафасида болқонда миллий давлатларининг тикланиши
Ushbu bitiruv malakaviy ishi Yevropa va Bolqon yarim orolida jahon tarixining muhim davrlaridan birini, ya'ni Birinchi jahon urushi arafasida milliy davlatlarning tiklanishini o'rganadi. Ishda ushbu davrdagi siyosiy-ijtimoiy-iqtisodiy vaziyat, yirik davlatlarning Bolqon masalasidagi roli, milliy ozodlik harakatlari va urushlarning sabablari tahlil qilingan. Tadqiqotda B. Abdurasulov Yevropa va Bolqonning o'sha davrdagi murakkab siyosiy manzarasini ochib berishga harakat qilgan.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Ushbu bo'limda mavzuning dolzarbligi, jahon va Vatan tarixiga bo'lgan qiziqishning ortib borayotganligi, tarixni o'rganishning milliy o'zlikni anglashdagi o'rni va xalqaro munosabatlarning bugungi kun uchun ahamiyati haqida so'z yuritiladi. Siyosiy tarixning o'rni va jahon tsivilizatsiyasiga tahdid soluvchi qurollar to'planishi kabi masalalar ko'tariladi.
- Usmоniylar imperiyasining Bolqonda olib borgan mustamlakachilik siyosati: Bu bobda Usmоniylar imperiyasining Bolqon yarim orolini istilo qilishi, ularning olib borgan mustamlakachilik siyosati, mahalliy aholiga nisbatan munosabati, iqtisodiy va ijtimoiy hayotga ta'siri yoritilgan. Xususan, imperiyaning Bosniya va Gersegovinani anneksiya qilishi, Bolqon davlatlarining qo'zg'olonlari va ularning Rossiya bilan munosabatlari haqida ma'lumot beriladi.
- Rossiyaning Bolqon masalasidagi siyosati: Ushbu bo'limda Rossiyaning XIX asr oxiri va XX asr boshlaridagi Bolqon siyosati, uning mintaqadagi ta'sir doirasini kengaytirishga intilishi, harbiy va diplomatik harakatlari tahlil qilinadi. Rossiyaning slavyan xalqlari bilan munosabatlari va Yevropa davlatlari bilan bo'lgan o'zaro munosabatlari ochib berilgan.
- XX asr boshida Bolqondagi vaziyat va Bolqon urushlari: Bu bobda XX asr boshlarida Yevropada yuz bergan keskinliklar, Bolqon yarim orolidagi vaziyatning murakkablashuvi, milliy ozodlik harakatlarining kuchayishi hamda Bolqon urushlarining (1912-1913) sabablari, kechishi va oqibatlari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Urushlarning Yevropa siyosatiga va Birinchi jahon urushining boshlanishiga ta'siri ko'rsatilgan.
- Xulosa: Yakuniy qismda tadqiqot davomida olingan asosiy xulosalar umumlashtiriladi. Bolqon davlatlarining tarixiy taraqqiyoti, milliy davlatlarning tiklanishi va jahon tarixidagi o'rni haqida fikr yuritiladi. Muallif ushbu davr voqealarining Yevropa va jahon siyosatiga ta'siri haqida ham fikr bildiradi.
- Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati: Ishda foydalanilgan asosiy va qo'shimcha adabiyotlar, shuningdek internet manzilalari keltirilgan.