Mashinasozlikda payvandlash va ta'mirlashning asosiy uslublari

Ushbu uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi Andijon mashinasozlik instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, mashinasozlik yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan. Unda «Texnologik mashinalar va jihozlar» kafedrasi tomonidan tayyorlangan «Mashinasozlikda payvandlash va ta'mirlashning asosiy uslublari» fanidan laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha uslubiy ko'rsatmalar keltirilgan. Qo'llanma jami 9 ta laboratoriya ishini o'z ichiga oladi, har bir ishning maqsadi, umumiy ma'lumot, kerakli jihozlar, materiallar, bajarish tartibi va xulosalar qismlaridan iborat. Shuningdek, ish xavfsizligi qoidalari va yong'inga qarshi yo'riqnomalar ham batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

Laboratoriya ishi №1: Transformatorni ishlash prinsipi va konstruksiyasini o'rganish: Ushbu laboratoriya ishi TD-300 turidagi transformatorning tuzilishi, elektr sxemasi va ishlash printsipini o'rganishga bag'ishlangan. Unda transformatorning nazariy ma'lumotlari, uning tuzilishi va ish prinsipi hamda texnik ko'rsatkichlari batafsil bayon etilgan. Shuningdek, ishni bajarish tartibi va nazorat savollari ham berilgan.
Laboratoriya ishi №2: Yoyli dastakli payvandlash rejimini payvand chokning konstruktiv o'lchamlariga ta'sirini o'rganish: Mazkur laboratoriya ishi yoyli dastakli payvandlash rejimini hisoblash va asosiy metalning erish chuqurligi, chok o'lchamlariga payvandlash rejimining ta'sirini o'rganishga qaratilgan. Unda payvandlash rejimi parametrlari, elektrod tanlash, payvandlash tokini hisoblash va boshqa texnik jihatlar yoritilgan.
Laboratoriya ishi №3: Qoplamali elektrodlarni texnologik xususiyatlarini aniqlash: Ushbu ish qoplamali elektrodlarning erishini asosiy xarakteristikasini aniqlash usullarini, payvandlash toki, qutbi, kuchining ta'sirini, erish koeffitsientiga elektrod diametri va rusumining ta'sirini, eritib qoplash koeffitsientini va yoyli dastaki payvandlashning ishlab chiqarish unumdorligini o'rganishga bag'ishlangan. Nazariy ma'lumotlar va ishni bajarish tartibi keltirilgan.
Laboratoriya ishi №4: Atsetilen generatorlarini tuzilishi va ishlashini o'rganish: Bu laboratoriya ishi atsetilen generatorlarining konstruksiyasini, ularga xizmat ko'rsatishni va ishlash printsiplarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda atsetilen generatorlarining klassifikatsiyasi, ularning tuzilishi, ish tartibi, xavfsizlik qoidalari va nazorat savollari keltirilgan.
Laboratoriya ishi №5: O'zgartirgichlarni ishlash printsipi va konstruktsiyasini o'rganish: Ushbu ish PSO-500 o'zgartirgichini elektr sxemasi va konstruktsiyasi bilan tanishish hamda uning ishlash printsipini o'zlashtirishga qaratilgan. Unda o'zgaruvchan tokning uch fazali tarmog'ini to'g'rilangan tok energiyasiga aylantiruvchi qurilma haqida nazariy ma'lumotlar, ishni bajarish tartibi va nazorat savollari berilgan.
Laboratoriya ishi №6: Nuqtali payvandlash mashinalarini tuzilishi va ishlashini o'rganish: Mazkur laboratoriya ishi nuqtali payvandlash mashinasining ish printsipini va konstruktsiyasini o'rganishga bag'ishlangan. Unda mashinalarning tuzilishi, elektr sxemasi, texnik tavsiflari, ishni bajarish tartibi va nazorat savollari keltirilgan.
Laboratoriya ishi №7: Gaz alangasida payvandlash gorelkalarni tuzilishi va ishlashini o'rganish: Ushbu ish gaz alangasida payvandlash gorelkalari, ularning tuzilishi va ishlashini o'rganishga qaratilgan. Unda kislorod reduktori, payvandlash kallagi va keskichlar bilan tanishish, hamda gaz alangalanishini aniqlash kabi mavzular yoritilgan.
Laboratoriya ishi №8: Rolikli payvandlash mashinalarini tuzilishini o'rganish: Bu laboratoriya ishi rolikli payvandlash mashinalarining tuzilishi, ularning turlari va ishga tayyorlashni o'rganishga bag'ishlangan. Unda mashinalarning umumiy ma'lumotlari, texnik tavsiflari va ishni bajarish tartibi keltirilgan.
Laboratoriya ishi №9: Rolikli payvandlash jarayonlarini qaysi parametrlariga kura tasniflash mumkin?: Rolikli payvandlash jarayonlarini tasniflash va ularning qo'llanilish sohalari haqida ma'lumot beradi. Shu bilan birga, ishda foydalanilgan asosiy adabiyotlar ro'yxati ham keltirilgan.