Productive verb forming affixes in english and problems of teaching word-building

Ushbu tadqiqot ishi O'zbekistonda chet tillar, xususan ingliz tilini o'qitishning ahamiyatini va uni rivojlantirish bo'yicha olib borilayotgan ishlarni tahlil qiladi. Asosiy e'tibor ingliz tilida so'z yasalishi va ayniqsa fe'l hosil qiluvchi qo'shimchalarning morfologik xususiyatlariga qaratilgan. Muallif tadqiqotida ko'plab ingliz fe'llari, ularning qo'shimchalari va shu qo'shimchalar orqali yangi so'zlar hosil bo'lishi haqida keng ma'lumot beradi. Shuningdek, so'z yasalishining lingvistik jihatlari, qo'shimchalarning klassifikatsiyasi va ularning qo'llanilishi bo'yicha qiyosiy tahlillar keltirilgan. O'qitish jarayonida duch kelinadigan muammolar ham ko'rib chiqilib, ularga yechim taklif qilingan. Tadqiqot chet tillarni o'qitishga qiziquvchilar va mutaxassislar uchun muhim manba bo'lib xizmat qiladi.

Asosiy mavzular

  • O'zbekistonda chet tillarni o'qitish: O'zbekistonda ta'lim tizimini rivojlantirish va jahon hamjamiyatiga integratsiya qilish jarayonida chet tillarni, ayniqsa ingliz tilini o'qitishning o'rni va ahamiyati tahlil qilinadi. So'nggi yillarda ingliz tiliga bo'lgan talabning ortib borayotgani va uni o'rganishga bo'lgan qiziqishning kuchayishi ta'kidlanadi.
  • Ingliz tilida so'z yasalishi: So'z yasalishi (word-building)ning lug'at boyligini oshirishdagi roli va ingliz tilidagi asosiy usullari (affiksatsiya, kompozitsiya, konversiya, abbreviatura va boshqalar) ko'rib chiqiladi. Affiksatsiya eng samarali usullardan biri sifatida alohida ta'kidlanadi.
  • Fe'l hosil qiluvchi qo'shimchalar (affikslar): Tadqiqotning asosiy qismi ingliz tilidagi fe'l hosil qiluvchi qo'shimchalarning morfologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. -ize, -ify, -ish, -er, -ate, -en kabi qo'shimchalarning turlari, ularning ma'nolari, qo'llanilishi va so'z yasalishidagi o'rni tahlil qilinadi. Har bir qo'shimcha misollar bilan tushuntiriladi.
  • So'z yasalishini o'qitish muammolari: Ingliz tilida so'z yasalishini, xususan fe'l hosil qiluvchi qo'shimchalarni o'qitish jarayonida duch kelinadigan qiyinchiliklar va muammolar muhokama qilinadi. Maktab darsliklarida ushbu mavzularga yetarli e'tibor qaratilmaganligi ta'kidlanib, uslubiy ko'rsatmalar beriladi.