Сўғд маданияти тарихидан лавҳалар (Нахшаб ёки Қарши воҳаси археологияси асосида)

Ushbu kitob O'rta Osiyo, xususan, Qarshi vohasi va Sug'diyona hududining qadimiy shahar madaniyati, Zardushtiylik va uning arxeologiyasi, shuningdek, ushbu hududlarda topilgan Erqur'g'on ilohasi va ajdaho, hayot daraxti kabi afsonalar, shuningdek, yunon va rim mifologiyalari bilan bog'liq parallelliklarni chuqur o'rganadi. Kitobda shaharlarning rivojlanishi, madaniyatlararo aloqalar, diniy tasavvurlar va arxeologik topilmalar tahlil qilinadi.

Asosiy mavzular

  • Qarshi vohasining shahar madaniyati necha yoshda: Qarshi shahrining joylashuvi, rivojlanishi va tarixiy ahamiyati haqida ma'lumot beradi. Qadimgi shaharning tashkil topishi, uning o'rta asrlardagi o'rni va keyingi davrlarda iqtisodiy va madaniy markazga aylanishi yoritiladi. Shahar madaniyatining yoshi haqida arxeologik dalillar keltiriladi.
  • Zardushtra va Sug'diyona arxeologiyasi: Sug'diyona hududining geografik joylashuvi, moddiy madaniyati va Zardushtiylik dinining ushbu hududdagi izlari ko'rib chiqiladi. Qadimiy sug'diylarning hayoti, urf-odatlari, qabr marosimlari va diniy e'tiqodlari arxeologik topilmalar asosida tahlil qilinadi.
  • Erqur'g'on ilohasining sirli tabassumi: Erqur'g'on shahrida topilgan arxeologik topilmalar, xususan, ilohalarga oid tasvirlar va ularning ma'nosi tahlil qilinadi. Qadimgi Sug'diyona ruhoniy tasavvurlari, suv ilohalari va ularning rolini ochib beradi. Erqur'g'on xarobalaridan topilgan topilmalar asosida ilohalarning xususiyatlari va ularning madaniyatdagi o'rni yoritiladi.
  • Ajdaho haqidagi afsona: O'rta Osiyo mifologiyasida ajdaho obrazining o'rni, uning ramziy ma'nosi va turli madaniyatlar bilan aloqasi ko'rib chiqiladi. Qadimiy sug'diylarning ajdaholarga oid e'tiqodlari va ularning madaniyatdagi aks-sado bergan afsonalari tahlil qilinadi.
  • Hayot daraxti haqida afsona: Hayot daraxti obrazining umuminsoniy ma'nosi, uning turli madaniyatlar mifologiyasidagi o'rni va Sug'diyona madaniyatidagi aks-sado bergan afsonalar tahlil qilinadi. Erqur'g'on topilmalarida Hayot daraxti tasvirining ahamiyati ko'rsatiladi.
  • Yunon ariadnas va rim prozerpinaasining sug'diy parallelalari: Sug'diyona va yunon-rim mifologiyalari o'rtasidagi madaniyatlararo aloqalar va o'xshashliklar o'rganiladi. Xususan, Ariadna va Prozerpina obrazlarining sug'diy mifologiyasidagi parallelliklari tahlil qilinadi.