Tabiyatshunoslikni oqitish maxsus metodikasi
Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Maxsus Taʼlim Vazirligi va Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat Pedagogika Universiteti tomonidan tayyorlangan ushbu o'quv qo'llanma X.M.Poʻlatovaning tabiatshunoslikni o'qitish maxsus metodikasi bo'yicha chuqur bilimlar berishga qaratilgan. Unda tabiatshunoslik fanining o'qitish metodikasi, o'rta Osiyoda tabiatshunoslik fanining rivojlanishi, yordamchi maktabda tabiatshunoslikni o'qitishning ta'limiy ahamiyati, korreksion ta'limiy va tarbiyaviy vazifalari, ijtimoiy-foydali mehnat, sinfdan tashqari ishlar hamda ushbu fan bo'yicha qo'llaniladigan metodlar va ularning ahamiyati batafsil yoritilgan. Kitobda tabiatshunoslikni o'qitishning turli usullari, jumladan, og'zaki, ko'rgazmali va amaliy metodlar, shuningdek, sinfdan tashqari mashg'ulotlar va ularning ahamiyati ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Tabiatshunoslik o'qitish maxsus metodikasi: Kitobning birinchi bobida tabiatshunoslik o'qitishning maxsus metodikasi pedagogik fan sifatida tushuntiriladi. Unda fanning ilmiy asoslari, boshqa fanlar bilan bog'liqligi, rivojlanish tarixi va uning ahamiyati yoritilgan.
- Oʻrta Osiyoda tabiatshunoslik fanining rivojlanishi: Ikkinchi bobda O'rta Osiyoda tabiatshunoslik fanining rivojlanishi tarixi ko'rib chiqiladi. Unda buyuk mutafakkir olimlar Xorazmiy, Beruniy, Abu Ali Ibn Sino, Amir Temur, Ulug'bek, Navoiy, Bobur kabi allomalarning tabiatshunoslikka qo'shgan hissasi va ularning asarlari haqida ma'lumot beriladi.
- Yordamchi maktabda tabiatshunoslikni o'qitishning ta'limiy ahamiyati: Uchinchi bobda yordamchi maktabda tabiatshunoslikni o'qitishning ta'limiy ahamiyati, jumladan, dunyoqarashni tarbiyalash, ekologik ta'lim-tarbiya berishning ahamiyati va undan kelib chiqadigan korreksion ta'limiy va tarbiyaviy vazifalar ochib berilgan.
- Yordamchi maktabda tabiatshunoslikni o'qitishning korreksion ta'limiy va korreksion tarbiyaviy vazifalari: To'rtinchi bobda yordamchi maktabda tabiatshunoslikni o'qitishning korreksion ta'limiy va korreksion tarbiyaviy vazifalari batafsil yoritilgan. Unda aqli zaif o'quvchilarning bilish faoliyatini rivojlantirish, ularning kamchiliklarini tuzatish va ijtimoiy hayotga tayyorlashga qaratilgan usullar bayon etilgan.
- Sinfdan tashqari ishlar, sinfdan tashqari mashg'ulotlar: To'qqizinchi bobda sinfdan tashqari ishlar va mashg'ulotlar turlari, ularning ahamiyati, qishloq xo'jaligidagi ijtimoiy-foydali mehnatning tabiatshunoslik bilan bog'liqligi yoritilgan. Individual, ommaviy va gruppali mashg'ulotlarning tavsiyalari berilgan.
- Tabiatshunoslikni o'qitishning moddiy bazasi: O'n birinchi bobda tabiatshunoslikni o'qitishning moddiy bazasi, jumladan, tabiatshunoslik xonasi, tirik tabiat burchagi, o'quv-tajriba uchastkasi va ularni jihozlash hamda ulardan samarali foydalanish usullari haqida ma'lumot berilgan.