Метаболик синдромида ўткир цереброваскуляр бузилиш
Ushbu dissertatsiya metabolik sindrom (MS) fonida yuzaga kelgan o'tkir serebrovaskulyar buzilishlar (o'tkir insult)ning klinik, gemodinamik va biokimiyaviy xususiyatlarini, shuningdek, ushbu holatlarda genetik polimorfizmlarning rolini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda bemorlarning insult turi, og'irligi, davolash usullari va natijalari tahlil qilingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi insultning oldini olish va davolash usullarini optimallashtirishdan iborat.
Asosiy mavzular
- Metabolik sindrom fonida o'tkir serebrovaskulyar buzilishlarning klinik va nevrologik xususiyatlari: Tadqiqotda metabolik sindrom bilan og'rigan bemorlarda kuzatiladigan insultlarning turli shakllari, ularning og'irligi va nevrologik defitsit darajasi NIHSS, Barthel va Skandinaviya shkalalari yordamida baholangan. Natijalar shuni ko'rsatdiki, MS fonida insult og'irroq kechadi va tiklanish sekinroq bo'ladi.
- Lipid almashinuvi buzilishlari va insultning bog'liqligi: Tadqiqotda MS bilan og'rigan bemorlarda triglitseridlar va umumiy xolesterinning ko'payishi hamda HDL darajasining pasayishi aniqlangan. Ushbu ko'rsatkichlar bemorning tana vazni indeksi (BMI) va bel aylanasining o'lchamlari bilan bog'liq ekanligi aniqlangan.
- Gemodinamik o'zgarishlar va insultning bog'liqligi: Bemorlarda carotid arteriyalarining stenoz darajasi va ularning insultning og'irligi bilan bog'liqligi o'rganilgan. Natijalar shuni ko'rsatdiki, 95% MS bemorlarida miya qon tomirlarida aterosklerotik o'zgarishlar aniqlangan.
- Genetik polimorfizmlarning insult rivojlanishidagi roli: Tadqiqotda VEGFA (rs2010963) va TGFB-1 (rs1800471) genlarining polimorfizmi insult xavfini oshirishda rol o'ynashi aniqlangan. Xususan, VEGFA genining C/C genotipi insult xavfini 4,2 baravar oshirishi, G/G genotipi esa himoya qilishi aniqlangan.
- Davolash usullari va samaradorligi: Tadqiqotda sitoflavin preparati bilan o'tkazilgan davolashning samaradorligi baholangan. Natijalar sitoflavin yordamida davolash nevrologik defitsitni kamaytirishda va bemorlarning ahvolini yaxshilashda ijobiy ta'sir ko'rsatishini tasdiqlagan.