Биологик кимё ва молекуляр биология фанидан ўқув-услубий мажмуа

Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma "Biologik kimyo va molekulyar biologiya" fanining o'qitish uchun mo'ljallangan bo'lib, unda organizmning kimyoviy tarkibi va butun organizmning a'zo, hujayraviy va molekulyar darajada norma va patologiyada kechadigan bioximyoviy mexanizmlari yoritilgan. Qo'llanma talabalarga nazariy bilimlar berish bilan birga, amaliy ko'nikmalar va malakalarni shakllantirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Biologik kimyo fani haqida umumiy ma'lumot: Biologik kimyo fanining o'rni, vazifasi, organizmning kimyoviy tarkibi va normal hamda patologik sharoitlarda kechadigan bioximyoviy jarayonlarni o'rganishning ahamiyati.
Oqsillar va ularning biologik faolligi: Oqsillarning tuzilishi, fazoviy konstruksiyasi, biologik faolligining ularning tuzilishi bilan bog'liqligi, oqsillar almashinuvining asosiy yo'nalishlari.
Biokataliz va fermentlar: Fermentlarning tuzilishi, xossalari, mexanizmlari, ularning biologik katalizator sifatidagi ahamiyati, fermentativ jarayonlarning boshqarilishi, klinik enzimatologiya.
Vitaminlar: Vitaminlarning tasnifi, umumiy xossalari, organizmdagi vazifalari, yog'da va suvda eruvchi vitaminlar, ularning kofermentlik vazifalari.
Moddalar almashinuviga kirish: Moddalar almashinuvining umumiy yo'llari, ovqatlanish biokimyosi, moddalarning hujayra membranalari orqali tashilishi.
Energiya almashinuvining asosiy yo'llari: Biologik oksidlanish, oksidlanish fosforillanish, katabolizmning umumiy yo'llari, Krebs sikli, energiyaning hosil bo'lishi va sarflanishi.
Uglevodlar almashinuvi: Uglevodlarning hazmlanishi, glyukozaning organizmdagi sarflanish yo'llari, glikogen almashinuvi, glyukozaning hosil bo'lishi (glyukoneogenez), pentozofosfat yo'li.
Lipidlar almashinuvi: Lipidlarning umumiy xossalari, organizmdagi va oziq-ovqat tarkibidagi lipidlar, ularning oraliq almashinuvi, lipidlarning yog'lanishida buzilishlar.
Gormonlar va moddalar almashinuvi: Gormonlarning moddalar almashinuvini tartibga solishdagi roli, gormonlar ta'sir mexanizmlari.
Qon va siydik biokimyosi: Qon plazmasining asosiy komponentlari, qonning biomiximiyaviy ko'rsatkichlari, siydikning biomiximiyaviy tarkibi va o'zgarishlari.
Molekulyar biologiya asoslari: Nuklein kislotalarning tuzilishi, genetik kod, DNK replikatsiyasi, transkripsiya, translatsiya, oqsil biosintezi.
Organizmning immunitet tizimi va himoya mexanizmlari: Immun tizimining biomiximyoviy asoslari, antitsitokinlar, antitelalar, immunitetning buzilishi sabablari.
Organizmning antioksidant tizimi: Antioksidant tizimning tarkibiy qismlari, vitaminlarning antioksidant xususiyatlari, erkin radikallar va ularning zarari.
Ovqatlanish va uning biomiximyoviy asoslari: Ratsionning tuzilishi, oziq moddalarining energitik va plastinkasi qiymati, ovqatlanish buzilishlari.
Ichki sekretsiya bezlari va gormonlar: Endokrin tizimning biomiximyoviy jihatlari, gormonlarning sintezlanishi, ajralishi va ta'sir mexanizmlari.
Davolashda biomiximiyaning roli: Kasalliklarni tashxislash va davolashda biomiximiyaviy ko'rsatkichlardan foydalanish, klinik enzimatologiya, genetik kasalliklarning biomiximyoviy asoslari.