Қоғоз ишлаб чи қариш технологияси
Ushbu uslubiy qo'llanma "Qog'oz ishlab chiqarish texnologiyasi va jarayonlari" fani bo'yicha bakalavrlar uchun mo'ljallangan bo'lib, unda sellyuloza asosida qog'oz va qog'oz buyumlari ishlab chiqarish texnologiyasi, hamda uni tayyorlash jarayonlari batafsil yoritilgan. Qo'llanma 8 ta laboratoriya ishini o'z ichiga oladi, ular sellyulozani oqartirish, uni turli usullar bilan tozalash, turli xomashyolardan sellyuloza olish va uni qog'ozga aylantirish, hamda tayyor qog'ozning turli xossalarini aniqlashga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Sellyulozani oqartirish: Ushbu bo'limda sellyulozani oqartirish jarayoni, uning maqsadlari, oqartiruvchi moddalar va ularning turlari, xususan natriy gipoxlorit bilan oqartirish jarayoni, kimyoviy reaksiyalar va kerakli moddalar hamda usullar bayon etilgan.
- Flotatsiya usulida qog'oz massasini tozalash: Mazkur qismda qog'oz chiqindilarini qayta ishlash jarayonida ularni turli iflosliklardan tozalash uchun ishlatiladigan flotatsiya usuli, uning ahamiyati, kerakli moddalar, jihozlar va ish jarayoni tavsiflangan.
- Bug'doy somonidan yarim tayyor sellyuloza hosil qilish va qalin qog'oz namunalarini olish: Ushbu laboratoriya ishi bug'doy somonidan sellyuloza olish texnologiyasi, ishlatiladigan kimyoviy moddalar, jumladan NaOH eritmasi va uning miqdori, hamda sellyulozadan qalin qog'oz namunalari tayyorlash jarayonini o'z ichiga oladi.
- Terak daraxti asosida olingan sellyulozadan qog'oz olish: Bu bo'limda terak yog'ochidan olingan sellyulozani qog'oz tayyorlash uchun qo'llash, tola sifatiga qo'yiladigan talablar, kerakli moddalar va usullar, shuningdek, qog'oz tayyorlash jarayoni haqida ma'lumot berilgan.
- Qog'oz massasini aniqlash: Ushbu laboratoriya ishi qog'oz ishlab chiqarishda qog'oz massasining ahamiyati, uni aniqlash usullari, shuningdek, turli qalinlikdagi qog'ozlarni aniqlash uchun qo'llaniladigan usullar va o'lchovlar haqida so'z yuritadi.
- Qog'oz turlarining suv shimuvchanlik darajasini aniqlash: Mazkur qismda turli qog'oz turlarining suvni qanchalik shimishi, bu xossaning ularning sifati va qo'llanilish sohalariga ta'siri, hamda suv shimuvchanlikni aniqlash usullari bayon etilgan.
- Karbonimetiltsellyuloza (KMC) bilan qog'oz yuzasini elimlash: Ushbu bo'limda qog'ozning kimyoviy va mexanik ishlovlar orqali sifatini oshirish, xususan KMC dan foydalanib qog'oz yuzasini elimlash usullari, uning afzalliklari va jarayoni haqida ma'lumot berilgan.
- Sellyulozaning kullik (zol) darajasini aniqlash usuli: Bu laboratoriya ishi sellyulozaning tarkibidagi kul miqdorini aniqlashga bag'ishlangan. Unda kul hosil bo'lish sabablari, uni aniqlash uchun zarur bo'lgan moddalar, jihozlar va aniqlash usuli keltirilgan.