Исследования и подбор катализаторов процесса гидроочистки
Ushbu maqolada sanoatda keng tarqalgan gidroqish jarayonlari uchun ishlatiladigan katalizatorlar haqida ma'lumot berilgan. Katalizatorlarning kimyoviy tarkibi, tuzilishi va faol komponentlarining kiritilishi ishning chuqurligiga ta'sir ko'rsatishi haqida so'z boradi. Maqolada katalizatorlarning faolligini oshirish uchun turli promotrlarni qo'shish usullari, xususan, ishqoriy metallar, ftor, xlor, fosfor va seolitlar qo'shilishi hamda ularning ta'siri tahlil qilingan. Shuningdek, turli xil katalizatorlar (AKM, ANM) ning qo'llanilishi va ularning xususiyatlari, jumladan, kislotali yoki ishqoriy xususiyatlari, muvozanatli qiymatlari, tashuvchi moddalarining tavsifi, modifikatsiyalangan katalizatorlarning qabul qilinganligi hamda ularning mashinasozlik, kimyoviy-texnologik jarayonlar va neftni qayta ishlashdagi o'rni haqida qisqacha ma'lumotlar berilgan. Makolada katalizatorlarning tuzilishi, sirt faolligi, kichik teshiklarining hajmi va taqsimlanishi kabi omillarining gidroqish jarayonlari uchun ahamiyati ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Katalizatorlarning tarkibi va strukturasining ta'siri: Katalizatorlarning kimyoviy tarkibi, strukturasining o'zgarishi va faol komponentlarining joylashishi gidroqish jarayonlarining samaradorligini oshirishda muhim rol o'ynaydi. Kuchsiz va ishqoriy metallar, shuningdek ftor, xlor, fosfor kabi moddalar qo'shilishi katalizatorning faolligini oshirishga yordam beradi.
- Gidroqish katalizatorlarining turlari va qo'llanilishi: Maqolada alyuminiy-nikel-molibden (ANM) va alyuminiy-kobalt-molibden (AKM) kabi keng tarqalgan katalizatorlar turlari, ularning xususiyatlari va qo'llanilish sohalari haqida ma'lumot berilgan. Turli xil katalizatorlar neftning turli qismlarini qayta ishlash uchun moslashtirilgan bo'lib, ularning termik va kimyoviy barqarorligi ham muhimdir.
- Katalizator faolligini oshirish usullari: Katalizatorlarning faolligini oshirish uchun ularga turli promotorlar qo'shiladi. Ishqoriy metallar (kalium, litium), seolitlar, ftor va fosfor kabi moddalarning qo'shilishi katalizatorning aktivligini, barqarorligini va qisqa muddatda ishdan chiqishini kamaytirishga yordam beradi.
- Katalizatorlarning tuzilishi va fizik-kimyoviy xususiyatlari: Katalizatorlarning sirt maydoni, g'ovakliligi va ularning tarqalishini o'rganish gidroqish jarayonlarining samaradorligini tushunish uchun muhimdir. Ichki g'ovaklarda faol moddalar diffuziyasi va reaksiyalarining sodir bo'lishi bu jarayonlarning samaradorligini aniqlaydi.