Назарий механика фанидан масалалар ечиш

Ushbu uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi, Toshkent kimyo-texnologiya institutining "Oziq-ovqat sanoati mashina va jihozlari – mexanika asoslari" kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Qo'llanma "Nazariy mexanika" fanining kinematika va dinamika bo'limlari bo'yicha nazariy va amaliy mashg'ulotlar uchun mo'ljallangan. Unda nuqta va moddiy jismlarning harakat qonunlari, tezlik, tezlanish, burilishlar va boshqa mexanik hodisalar chuqur yoritilgan. Har bir bobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda masala va mashqlar ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Kinematika: Nuqtali jismlarning harakatini, ya'ni ularning trayektoriyasi, tezligi, tezlanishini o'rganadi. Bu bo'limda nuqta harakatining turli usullari, jumladan, tabiiy, koordinat va vektor usullari, shuningdek, tekis va tekis bo'lmagan harakat turlari keltirilgan.
  • Dinamika: Moddiy nuqtaning harakat sabablarini, ya'ni kuchlar ta'sirida yuzaga keladigan o'zgarishlarni o'rganadi. Bu bo'limda mexanikaning asosiy qonunlari, mexanik ish, quvvat, impuls, energiya kabi tushunchalar, shuningdek, markaziy va tekis tebranma harakatlar chuqur yoritilgan.
  • Qattiq jism kinematikasi va dinamikasi: Qattiq jismning qo'zg'almas o'q atrofida aylanish harakatini, aylanish tezligi va tezlanishini, shuningdek, jismlar o'rtasidagi bog'liqliklarni o'rganadi. Bu bo'limda tishli va polosli uzatmalarning ishlash prinsipi va ularning qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.