Microalgae: raw material for biofuels

Ushbu material S. M. Ammosov nomidagi Shimoliy-Sharqiy Federal Universiteti va Rossiya O'simlik Fiziologlari Jamiyati tomonidan tashkil etilgan yoshlar uchun ikkinchi Xalqaro ilmiy maktab konferensiyasining materiallarini o'z ichiga oladi. Konferentsiyaning asosiy mavzusi Shimol mintaqasida hayot sifatini yaxshilash uchun fitobiotexnologiya istiqbollariga bag'ishlangan. Unda mikoraglarning biosel'yeyning xomashyosi sifatida foydalanish va ularning tarkibidagi lipidlar hamda yog'li kislotalarni o'rganish bo'yicha tadqiqotlar keltirilgan. Tadqiqotda Uzbekistondagi Chlorococcum va Scenedesmus mikroalglari turlari tahlil qilingan. Ushbu mikroalglardan olingan biomassalar va lipidlarning to'planishi, shuningdek, ularning yog' kislotalari tarkibi (jumladan, palmitik, stearin, olein kislotalari va boshqalar) batafsil yoritilgan. Konferensiya materiallari bioenergetika, atrof-muhitni muhofaza qilish va sog'liqni saqlash sohasidagi tadqiqotchilar, talabalar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Mikroalglarning biosel'yey uchun xomashyo sifatida foydalanishi: Konferensiyada dunyo energiyasining asosiy qismi neft, ko'mir va gazga bog'liqligi hamda ushbu resurslarning kamayib borayotganligi ta'kidlangan. Shu munosabat bilan, barqaror energiya ta'minoti uchun muqobil, qayta tiklanadigan energiya manbalarini yaratishga katta qiziqish ortayotgani, jumladan, biosel'yeyning ahamiyati haqida so'z yuritilgan. Mikroalglarning biosel'yey uchun potentsial lipid ishlab chiqaruvchi ekanligi, ularning mavsumiy emasligi va yil davomida o'stirilishi mumkinligi, shuningdek, neft ekinlariga nisbatan 10-20 baravar ko'p yog' to'plash qobiliyati ta'kidlangan.
• Chlorococcum va Scenedesmus mikroalglari lipidlari va yog' kislotalari tarkibini o'rganish: O'zbekistondagi Chlorococcum va Scenedesmus mikroalglari turlarining biomassasi va lipidlarining to'planishi tadqiq etilgan. Chlorococcum sp.4, sp.8, sp.12 va sp.39 turlarining quruq biomassa miqdori 1,8-2,5 g/l, lipidlar tarkibi esa 41,8% dan 58% gacha bo'lgan. Scenedesmus sp.29 va sp.37 turlarida esa biomassaning 1-2,4 g/l va lipidlarning 40,3%-48,0% ga yetishi qayd etilgan. Tadqiqotda 15 turdagi yog' kislotalari aniqlangan bo'lib, ulardan palmitik kislota (16:0) va stearin kislotasi (18:0) to'yingan yog' kislotalarining asosiy qismini tashkil etishi, olein (18:1) va alfa-oktadekatrienoik kislota (18:3) esa to'yinmagan yog' kislotalarining eng ko'p tarqalgan turlari ekanligi aniqlangan.