Боғдорчиликда томчилатиб суғориш технологиясини қўллаш натижалари
Ushbu maqola O'zbekiston sharoitida bog'dorchilikda tomchilatib sug'orish texnologiyasini qo'llashning samaradorligi va natijalarini tahlil qiladi. Unda ushbu texnologiyaning suv, mineral o'g'itlar va yoqilg'i-moylash materiallarini tejashdagi ahamiyati, shuningdek, ekinlarning hosildorligini oshirishdagi o'rni yoritilgan. Tadqiqotda tomchilatib sug'orishning afzalliklari, jumladan, tuproq namligini optimal darajada ushlab turish, bug'lanishni kamaytirish va tuproqning havo almashinuvini yaxshilash kabi jihatlari ta'kidlanadi. Shuningdek, maqolada ushbu texnologiyani qo'llashdagi kamchiliklar va ularni bartaraf etish yo'llari ham ko'rsatib o'tilgan.
Asosiy mavzular
- Tomchilatib sug'orish texnologiyasining joriy etilishi: Maqolada O'zbekistonda suv resurslaridan samarali foydalanish maqsadida tomchilatib sug'orish texnologiyasining joriy etilishi va uning davlat dasturlari doirasidagi o'rni haqida so'z boradi. Xususan, 2018-2019 yillarda hududlarda tomchilatib sug'orish tizimlarini keng joriy etish bo'yicha qabul qilingan qarorlar va ularning natijalari keltirilgan.
- Tomchilatib sug'orishning afzalliklari: Ushbu bo'limda tomchilatib sug'orishning asosiy afzalliklari batafsil bayon etilgan. Bular qatoriga suvni 20-80%gacha, mineral o'g'itlarni 50%gacha va yoqilg'i-moylash materiallarini 30%gacha tejash, tuproq namligini optimal darajada ushlab turish, bug'lanishni kamaytirish, o'simliklarning o'sishi va rivojlanishi uchun qulay sharoit yaratish, hosildorlikni 15-30% oshirish hamda tuproqning unumdorligini tiklash kiradi.
- Tomchilatib sug'orishning kamchiliklari va ularni bartaraf etish: Maqolada tomchilatib sug'orish tizimlarini qo'llashda uchraydigan ba'zi kamchiliklar, ya'ni tomizg'ichlarning tiqilib qolishi, tizimni qurish uchun katta mablag' talab etilishi, shuningdek, uni shur yerlarda qo'llashning mumkin emasligi kabi masalalar ham ko'tarilgan. Ushbu muammolarni bartaraf etish yo'llari ham qisman tilga olingan.
- Tajribaviy natijalar: Maqolada TIQXMMI Buxoro filiali tajriba maydonida loyqa suv bilan tomchilatib sug'orish bo'yicha olib borilgan tadqiqot natijalari keltirilgan. Tajribada suv sarfining 40%ga kamayganligi, mineral o'g'itlar sarfining 50%ga iqtisod qilingani va boshqa ijobiy ko'rsatkichlar qayd etilgan.