Управление свойствами массива горных пород в зоне влияния горностроительных работ

Ushbu maqola tog' jinslari massivlarining xossalari va ularning tog'-qurilish ishlarining ta'siri ostida qanday o'zgarishi haqida. Maqolada, xususan, portlatish ishlarining jinslar massiviga ta'siri, ularning qattiq va plastik jismlar, shuningdek, mo'rt va yopishqoq jinslar xususiyatlarini o'zida mujassam etishi, deformatsiyalanish jarayonida jinslar massividagi kuchlanishlar holatining o'zgarishi va bu o'zgarishlarning xavfli oqibatlarga olib kelishi mumkinligi haqida so'z boradi. Shuningdek, seysmik jarayonlar ta'sirida jinslar massivining deformatsiya xarakteristikalarining o'zgarishi, ya'ni noaniq xususiyatga ega bo'lishi, bu esa o'z navbatida jins massivining mustahkamligini baholashda muhim ahamiyat kasb etishi ta'kidlanadi. Maqolada tog' jinslari massivining ko'p yillik rivojlanish jarayonida hosil bo'lgan geologik tuzilmalarining xususiyatlari, jumladan, singanlik va yoriqlarga ega bo'lishi ham e'tiborga olinadi. Tog' jinslarining yoriqliligi, o'zaro bog'lanmagan harakatlanuvchi qismlarga ajralishi va ularning cho'kishi natijasida yuzaga keladigan deformatsiyalar va ularning prognoz qilinishi muhim masala ekanligi ko'rsatilgan.

Asosiy mavzular

Tog' jinslari massivining xossalari: Tog' jinslari massivi tabiiy geologik muhit sifatida ko'rib chiqiladi. Uning xossalari jinslarning tarkibiy qismlariga, strukturasiga va geologik tarixiga bog'liq. Massivlar odatda yoriqlar va cho'zilgan tuzilmalar bilan ajralib turadi.
Tog'-qurilish ishlarining ta'siri: Portlatish kabi tog'-qurilish ishlari jinslar massividagi kuchlanishlar holatini o'zgartiradi, bu esa xavfli holatlarga, masalan, qulashlar va buzilishlarga olib kelishi mumkin. Bu o'zgarishlar jinslarning qattiqligi, plastikliligi va yopishqoqligi kabi xususiyatlariga bog'liq.
Seysmik jarayonlar va jinslar deformatsiyasi: Seysmik jarayonlar jinslar massivining deformatsiya xususiyatlarini o'zgartiradi, ularga noaniq xarakter beradi. Bu, ayniqsa, cho'kish va egilish jarayonlarida muhimdir.
Mustahkamlik va deformatsiyaning baholanishi: Tog' jinslarining mustahkamligi va deformatsiyasi ularning qazib olinishi, ko'chirilishi va qayta ishlanishi jarayonida muhim rol o'ynaydi. Massivning barqarorligi va xavfsizligini ta'minlash uchun bu xususiyatlarni baholash zarur.
Yoriqlilik va uning ta'siri: Tog' jinslarining yoriqliligi, singanligi va ularning o'zaro bog'lanmagan qismlarga ajralishi massivning umumiy mustahkamligiga va deformatsiyasiga ta'sir qiladi. Cho'kish va yoriqlarning rivojlanishi qulashlarga olib kelishi mumkin.