Farmakognoziya fanidan o’quv-uslubiy majmua

Ushbu kitob dorivor o'simliklar va ularning tarkibidagi turli biologik faol moddalar, jumladan, efir moylari va glikozidlar haqida batafsil ma'lumot beradi. Kitobda o'simliklarning morfologik belgilari, ularning tarkibi, dorivorlik xususiyatlari, tibbiyotda ishlatilishi va ulardan tayyorlanadigan dorilar haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, kitobda dorivor o'simlik mahsulotlarini tayyorlash, quritish, saqlash va tahlil qilish usullari, hamda ularning kimyoviy tarkibini aniqlash usullari haqida ma'lumotlar berilgan.

Asosiy mavzular

UMUMIY FARMAKOGNOZIYA ASOSLARI: Farmakognoziya fanining maqsadi va vazifalari, dorivor oʻsimliklar va mahsulotlarni farmakognostik tahlil qilish usullari, ularning morfologik va anatomik belgilari.
TARKIBIDA POLISAXARIDLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Polisaxaridlar, kraxmal, shilliq moddalar, pektinlar, inulinning tavsifi, kimyoviy tarkibi, tibbiyotda ishlatilishi va dori turlari.
TARKIBIDA VITAMINLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Vitaminlar tavsifi, tasnifi, biosintezi, kimyoviy xossalari va tibbiyotda ishlatilishi. Na'matak, jag'-jag', gazanda, makkajo'xori, qora smorodina, tirnoqgul, chakanda, yer noki, baxmalgul o'simliklarining morfologik va anatomik belgilari, kimyoviy tarkibi, dori turlari va ishlatilishi.
TARKIBIDA EFIR MOYLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Efir moylarining tavsifi, tasnifi, biosintezi, kimyoviy tarkibi, olinish usullari, fizikaviy va kimyoviy xossalari, sifat va miqdoriy tahlili. Arpabodiyon, tog'rayxon, kiyiko't, achchiq shuvoq, oqquray, qog'lar, dorivor toloknyanka, brusnika, pushti rodiola, xitoy limonnigi, tikanli eleuterokokk, qalqonsimon podofillum, sano turlari, frangula, aloe turlari, achchiq taron, jingiliz, oddiy zirk, bozulbang, dorivor mavrak, achchiq taron, makka jo'xori, kashnich, yalpiz turlari.
TARKIBIDA IRIDOIDLAR (ACHCHIQ GLIKOZIDLAR) BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Iridoidlar, achchiq glikozidlar, ularning tavsifi, tasnifi, fizik-kimyoviy xossalari, sifat va miqdoriy tahlili. O'simliklar va mahsulotlar: qoqi, uchbarg, tillabosh, arslonquyruq, qoraqiz, efedra, pushti, achchiq taron, do'lana, brusnika, xitoy chimirini o'rganish.
TARKIBIDA ALKALOIDLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Alkaloidlar tavsifi, tasnifi, biosintezi, fizik-kimyoviy xossalari, sifat va miqdoriy tahlili. O'simliklar va mahsulotlar: Belladonna, mingdevona, bangidevona, efedra, senetsio, achchiqmiya, sariq nufar, qoncho‘p, qoraqobiq, oddiy zirk, yassibargli senetsio, pushti bo‘rigul, kuchala, arslonquyruq, Katta kella, Achchiq taron, chakanda, dorivor mavrak, tog‘rayxon, qayin, oddiy eman, zig‘ir, xantal, qoraqiz o‘simliklarining morfologiyasi, kimyoviy tarkibi, tibbiyotda ishlatilishi va dori turlari.
TARKIBIDA YURAK GLIKOZIDLAR VA SAPONINLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Yurak glikozidlari va saponinlar tavsifi, tasnifi, biosintezi, fizik-kimyoviy xossalari, sifat va miqdoriy tahlili, ularning tibbiyotda ishlatilishi. Angishvonagul, maymarvidguli, erizimum, kombe strofanti, qizilmiya, jenshen, temirtikan, yams turlari.
TARKIBIDA FENOLOGLIKOZIDLAR, LIGNANLAR, ANTRATSEN UNUMLARI VA OSHLOVCHI MODDALAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Fenolglikozidlar, lignanlar, antrasen unumlari va oshlovchi moddalar tavsifi, kimyoviy tarkibi, tibbiyotda ishlatilishi. Toloknyanka, brusnika, pushti rodiola, xitoy chimiri, tikanli eleuterokokk, qalqonsimon podofillum, sano turlari, frangula, aloe turlari, achchiq taron, jingiliz, oddiy archa, qoraqiz o‘simliklarini o‘rganish.
TARKIBIDA KUMARINLAR VA XROMONLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIK VA MAHSULOTLAR: Kumarinlar va xromonlar tavsifi, tasnifi, biosintezi, fizik-kimyoviy xossalari, sifat va miqdoriy tahlili. Anjir, oqquray, qashqarbeda, tishli kella o‘simliklarini o‘rganish.
TARKIBIDA TURIL BIOLOGIK FAOL MODDALAR HAMDA TIO- VA, SIANOGLIKOZIDLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Tio-, sianoglikozidlar, yog‘lar bo‘lgan dorivor o‘simliklar va mahsulotlar. Maymunjon, levzeya, ortosifon, xantal turlari, achchiq bodom, dorivor olcha, qayin, zig‘ir, kungaboqar, makkajo‘xori o‘simliklarini o‘rganish.
TARKIBIDA YOG'LAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR. YOG'SIMON MODDALAR: Yog‘lar, yog‘simon moddalar tavsifi, tasnifi, biosintezi, fizik-kimyoviy xossalari. Yog‘lar, yog‘simon moddalar saqlovchi dorivor o‘simliklar va mahsulotlarni o‘rganish.
TARKIBIDA VITAMINLAR BO'LGAN DORIVOR O'SIMLIKLAR VA MAHSULOTLAR: Vitaminlar tavsifi, tasnifi, biosintezi, fizik-kimyoviy xossalari. Vitaminlar saqlovchi dorivor o‘simliklar va mahsulotlarni o‘rganish.
Laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazish uchun zarur bo'lgan asbob - uskunalar, jihozlar, reaktivlar: Dorivor o‘simlik gerbariy va mahsulotlarining namunaviy modellari, mikroskoplar, mikroskopik taxlillar uchun reaktivlar to‘plami, probirkalar, buyum va yopqich oynalari, reaktivlar: xloralgidrat, 5 va 10% li ishqor eritmasi.