Тиканли қовул (capparis spinosa l.) ўсимлигининг барги ҳамда гулидан экстрактлар олиш технологияси ва унинг элементлар таркибини ўрганиш
Ushbu maqola "Farmatsevtika jurnali" nashrining 2018-yildagi 1-sonida chop etilgan bo'lib, unda "Capparis spinosa L." o'simligining barg va gullaridan quruq ekstrakt olish texnologiyasi hamda ushbu ekstraktlarning elementar tarkibini o'rganishga bag'ishlangan tadqiqotlar keltirilgan. Tadqiqotda o'simlikning qaysi qismlaridan ekstrakt olish maqsadga muvofiqligi, ekstrakt olish uchun eng maqbul sharoitlar, jumladan, ekstraгент тури ва миқдори, хом ашё ва экстрагентнинг нисбати, шунингдек, майдалаш даражаси каби omillar aniqlangan. Jumladan, 70% li etil spirti ishlatish, 1:10 nisbatda aralashtirish va 2-3 mm hajmdagi maydalangan xom ashyo eng samarali ekanligi ko'rsatilgan. Maqolada shuningdek, olingan ekstrakt tarkibidagi makro- va mikroelementlar miqdori atom-absorbsion spektrometriya usuli yordamida aniqlangan va jadvalda keltirilgan. Ushbu tadqiqot o'simlikning dorivor xususiyatlarini o'rganish va undan samarali foydalanish yo'llarini aniqlashga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Capparis spinosa L. (tikkanli kovul) o'simligidan quruq ekstrakt olish texnologiyasi: Maqolada tikkanli kovul o'simligining barg va gullaridan quruq ekstrakt olishning optimal texnologiyasi, jumladan, ekstraгент (70% li etil spirti) tanlash, xomashyo va ekstraгент нисbati (1:10), hamda xomashyoning maydalash darajasi (2-3 mm) aniqlangan. Perksolatsiya usuli bu jarayon uchun eng maqbul deb topilgan.
- Quruq ekstraktlarning elementar tarkibini o'rganish: Olingan quruq ekstraktlardagi makro va mikroelementlar miqdori atom-absorbsion spektrometriya yordamida aniqlangan. K, Mg, Cu, B, Fe, Ca, Na, Zn, P kabi muhim elementlarning yuqori miqdori o'simlikning dorivorlik xususiyatlarini oshirishi ta'kidlangan.