Аналитическая химия учебно-методическое пособие для студентов 2 курса фармацевтического факультета Часть вторая
Ushbu o'quv-metodik qo'llanma Toshkent Farmatsevtika instituti 2-kurs talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, titrimetrik tahlilning nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga qaratilgan. Unda kimyoviy tahlilning turli usullari, jumladan, kislota-asos, kompleksometrik, redoks va boshqa titrlash usullari, ularning qo'llanilishi, kerakli jihozlar, indikatorlar, hisoblash formulalari va laboratoriya mashg'ulotlari detallar bilan tushuntirilgan. Qo'llanma talabalarga kimyoviy tahlil usullarini chuqur o'zlashtirishda va amaliy ko'nikmalarni shakllantirishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Titrimetrik tahlil asoslari: Titrimetrik tahlilning mohiyati, turlari (kislota-asos, oksidlanish-qaytarilish, cho'ktirish, kompleks hosil qilish), titrlash jarayoni, ekvivalentlik va titrlash oxiri nuqtasi, indikatorlar, titrlash usullari va ularning qo'llanilishi tushuntirilgan. Shuningdek, titrimetrik tahlilda qo'llaniladigan o'lchov idishlari va ularning xossalari haqida ma'lumot berilgan.
- Kislota-asos titrlash: Kislota-asos titrlashning mohiyati, alikali va asidimetriya usullari, indikatorlarni tanlash mezonlari, titrlash egri chiziqlari, ularning tahlili va qo'llanilishi yoritilgan. Turli laboratoriya mashg'ulotlari (masalan, oksal kislotasini standartlash, sirka kislotasini aniqlash) va ularning amaliy ahamiyati ko'rsatilgan.
- Oksidlanish-qaytarilish titrlash: Redoks titrlashning usullari (permanganatometriya, yodometriya, bromatometriya va boshqalar), ularning nazariy asoslari, qo'llanilishi va reagentlarni tayyorlash hamda standartlash jarayonlari batafsil bayon etilgan. Laboratoriya mashg'ulotlari misolida temir (II) va vodorod peroksidini aniqlash usullari ko'rsatilgan.
- Kompleksometrik titrlash: Kompleksometrik titrlashning mohiyati, qo'llaniladigan reaktivlar (Trilon B), kompleksonlar, metaloxrom indikatorlar va ularning qo'llanilish sohalari yoritilgan. Suvning qattiqligini aniqlash va metallarning konsentratsiyasini aniqlash bo'yicha laboratoriya mashg'ulotlari keltirilgan.
- Boshqa titrlash usullari: Argenometriya (cho'ktirish titrlash) va uning usullari (Mor, Folgard, Fayans), shuningdek, nitritometriya va bromatometriya usullarining asoslari va qo'llanilishi qisqacha bayon etilgan.