Тақсимланган компьютер тармоқларида темир йўл юклари назоратининг ахборот алмашинуви алгоритмлари ва дастурий мажмуаси
Ushbu avtoreferat O'zbekiston Respublikasi axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish vazirligi huzuridagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti ilmiy kengashi tomonidan tayyorlangan. Dissertatsiya mavzusi: "Ta'qsimlangan kompyuter tarmoqlarida temir yo'l yuklari nazoratining axborot almashinuvi algoritmlari va dasturiy majmuasi". Ushbu mavzu O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotini rivojlantirish va uni modernizatsiya qilishda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining o'rni hamda ahamiyatini hisobga olgan holda tanlangan. Mavzu bo'yicha asosiy ilmiy ishlar va tadqiqotlar natijalari keltirilgan, jumladan, dasturiy ta'minot, algoritmlar va modellar ishlab chiqilgan. Mavzuning dolzarbligi va uning natijalarining amaliy qo'llanilishi asoslab berilgan.
Asosiy mavzular
- KIRISH (falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi annotatsiyasi): Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati. Jahonda axborot kommunikatsiya texnologiyalari yordamida temir yo'l transporti orqali yuklarni tashish jarayonida bojxona nazoratini tashkil etish, elektron usulda yuk xatlarini va deklaratsiya hujjatlarini rasmiylashtirish, kompyuter tarmoqlari va tizimlari orqali masofadan nazorat punktlariga taqdim etishning avtomatlashtirilgan usullari va hujjatlar ma'lumotlarini tahlil qilish jarayonlarini boshqarish tizimlarini takomillashtirishga alohida e'tibor qaratilmoqda. Jahon temir yo'llar assotsiatsiyasi ma'lumotiga ko'ra, dunyoda temir yo'llar orqali tashilgan yuklar miqdori 2015 yilda 884,4 mlrd. tonnani tashkil etgan bo'lsa, bu ko'rsatkich 2016 yilda 991,9 mlrd. tonnaga etgan, ya'ni 12,2 %ga oshgan.
- TADQIQOT NATIJALARI VA ULARNING AMALIY AHAMIYATI: Jahon tajribasini o'rganish asosida O'zbekiston temir yo'llarida yuklarni nazorat qilish tizimini takomillashtirish uchun axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish yo'nalishlari ko'rsatilgan. Kompyuter tarmoqlari orqali onlayn rasmiylashtirish, hujjatlarni avtomatlashtirish va nazorat qilish jarayonlariga oid algoritm va dasturiy majmua ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari Toshkent, Qarshi va Chukursoy bojxona postlarida joriy etilib, samaradorlikni oshirishga xizmat qilgan.
- XULOSA: Dissertatsiya tadqiqotlari natijasida temir yo'l yuklari nazoratining axborot almashinuvi, algoritm va dasturiy majmua ishlab chiqilgan. Yuklarni elektron deklaratsiyalash jarayonlarini takomillashtirish va bojxona nazoratini samaradorligini oshirish bo'yicha ilmiy va amaliy natijalar keltirilgan. Bu tadqiqotlar natijasida yuklar bilan ishlashda vaqtni tejash hamda ish samaradorligini oshirishga erishilgan.