Шахс экологик дунёқарашини шакллантиришда миллий қадриятларнинг роли
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi (PhD) avtoreferati Oʻzbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan tasdiqlangan ilmiy mavzu boʻlib, unda shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishda milliy qadriyatlarning oʻrni tadqiq etilgan. Dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan B2017.4.PhD/Fal132 raqami bilan roʻyxatga olingan. Tadqiqot Toshkent davlat pedagogika universitetida amalga oshirilgan. Avtoreferat uch tilda (oʻzbek, rus, ingliz) tayyorlanib, ilmiy kengash veb-saytida va «ZiyoNet» axborot-taʼlim portalida joylashtirilgan. Tadqiqotda shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishda milliy va umuminsoniy qadriyatlarning oʻrni, ularning oʻziga xos xususiyatlari va funksiyalari, shakllanish jarayoni, global ekologik muammolar hamda jamiyatning maʼnaviy-madaniy rivojlanishi bilan bogʻliqligi atroflicha oʻrganilgan. Shuningdek, tadqiqotda ekologik madaniyatni shakllantirishning nazariy-metodologik, gnoseologik-pragmatik, maʼmuriy-huquqiy, tashkiliy-ijtimoiy asoslari va usullari, milliy va umuminsoniy qadriyatlarning oʻrni, davlat va nodavlat tashkilotlar, shuningdek, oila institutining roli hamda taʼlim-tarbiya tizimida ekologik dunyoqarashni shakllantirishning ahamiyati yoritib berilgan.
Asosiy mavzular
- Shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishda milliy qadriyatlarning oʻrni: Ushbu mavzu dissertatsiyaning asosiy gʻoyasini tashkil etib, unda shaxsning ekologik dunyoqarashini milliy va umuminsoniy qadriyatlar asosida shakllantirishning nazariy-metodologik va amaliy jihatlari koʻrib chiqiladi. Milliy qadriyatlarning shaxsning ekologik dunyoqarashiga taʼsir etuvchi asosiy omil ekanligi, shuningdek, milliy va umuminsoniy qadriyatlarning uzviy bogʻliqligi va oʻzaro taʼsiri ochib beriladi.
- Ekologik dunyoqarashning tarixiy-retrospektiv asoslari: Mazkur mavzu doirasida shaxsning ekologik dunyoqarashi shakllanishining ijtimoiy-falsafiy, diniy va madaniy ildizlari tadqiq etiladi. Turli tarixiy davrlarda ekologik dunyoqarashning rivojlanish bosqichlari va ushbu jarayonda milliy qadriyatlarning oʻrni tahlil qilinadi.
- Gʻoyalar va taʼlimotlarning shaxsning ekologik dunyoqarashiga taʼsiri: Ushbu mavzu shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishda ijtimoiy, siyosiy, madaniy va falsafiy gʻoyalarning oʻrni, shuningdek, turli taʼlimotlarning taʼsiri bilan bogʻliq masalalarni qamrab oladi. Milliy va umuminsoniy qadriyatlarning mazkur jarayondagi roli alohida taʼkidlanadi.
- Global ekologik muammolar va shaxsning ekologik dunyoqarashi: Mavzu global ekologik muammolarning kuchayishi sharoitida shaxsning dunyoqarashiga taʼsirini oʻrganadi. Milliy qadriyatlarning ekologik muammolarni yechishdagi roli va ahamiyati koʻrsatib beriladi.
- Ekologik taʼlim va tarbiyaning shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishdagi oʻrni: Quyidagi mavzu ekologik taʼlim va tarbiya tizimining shaxsning ekologik dunyoqarashini shakllantirishdagi ahamiyatini tadqiq etadi. Taʼlim muassasalari, oila va jamiyatning bu jarayondagi oʻrni va samarali yoʻllari koʻrib chiqiladi.