Applied Metrology for Manufacturing Engineering
Ushbu kitob metrologiya va ishlab chiqarish muhandisligi sohasidagi muhim jihatlarni, jumladan, xatolar va noaniqliklarni tahlil qilish, chizmalardagi geometrik va chiziqli toleranslarni tushunish, turli o'lchash vositalari va texnikalarini qo'llash hamda sirt sifatini nazorat qilish kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Kitobda kalibrlash, asboblar va usullar bilan bog'liq amaliy misollar, shuningdek, mexanik va optik metrologiya bo'limlari hamda ularning qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Materiallarning qattiqligini baholash, vintlar va tishli mexanizmlarni nazorat qilish kabi mavzular ham o'rin olgan. Oxirida esa ushbu kitobda ko'rib chiqilgan asosiy tushunchalar va terminlar izohlangan.
Asosiy mavzular
- Xatolar va noaniqliklar tahlili: O'lchash natijalaridagi xatolar va noaniqliklarni aniqlash, ularni tahlil qilish va kamaytirish usullari. Turli turdagi xatolar va ularning manbalari, xususan, statistik metodlar (Type A va Type B) yoritilgan.
- Chiziqli va burchakli etalon standartlar: Metrologiyada ishlatiladigan asosiy chiziqli va burchakli standartlar, ularning turlari, xususiyatlari va qo'llanilishi. Gauge bloklari, mikrometrlar va boshqa o'lchash vositalari haqida ma'lumot berilgan.
- Sirt nazorati: Materiallarning sirt holati, jumladan, pürüzlülük (roughness), dalğalanma (waviness) va ularni o'lchash usullari. Turli sirt holatini baholash uchun ishlatiladigan asboblar va texnikalar, jumladan, profilometrlar haqida ma'lumot berilgan.
- Chiqish nazorati va qattiqlik sinovlari: Materiallarning qattiqligini aniqlash usullari, jumladan, Brinell, Vickers, Rockwell, Knoop va Shore testlari. Ushbu testlarning tamoyillari, qo'llanilishi va natijalari tahlil qilingan.
- Kompyuter yordamida metrologiya-CAM: Ko'p o'lchovli mashinalar (CMM) va ularning dasturiy ta'minoti, jumladan, GEOPAK va Cosmos haqida ma'lumot. CAD modellarini metrologiyada qo'llash va ularning turlari yoritilgan.