1-kurs sirtqi bo’lim talabalari uchun “Iqtisodchilar uchun matematika” fanidan o’quv-uslubiy qo’llanma
Mazmunan, ushbu kitob Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan, Iqtisodchilar uchun matematika fanining dasturiga muvofiq ravishda tayyorlangan o'quv-uslubiy qo'llanmadir. Kitobda matritsalar, determinantlar, chiziqli tenglamalar sistemalarini yechish usullari, ayniqsa iqtisodiyotda ularning qo'llanilishi keng yoritilgan. Iqtisodiy masalalarni modellashtirish, transport masalalari, chiziqli programmalashtirish kabi muhim mavzular sodda va tushunarli tarzda bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Matritsalar va ular ustida amallar: Matritsa tushunchasi, matritsalar turlari, matritsalar ustida bajariladigan chiziqli amallar (qo'shish, ayirish, songa ko'paytirish), matritsalarni ko'paytirish, teskari matritsa, matritsa rangi kabi mavzularni qamrab oladi. Iqtisodiyotda matritsalarning qo'llanilishiga oid misollar keltirilgan.
- Determinantlar nazariyasi: Determinant tushunchasi, uning turlari, xossalari, minor va algebraik to'ldiruvchi, determinantni hisoblash usullari (Sarrus qoidasi, uchburchak usuli, Laplas teoremasi) yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha misollar bilan tushuntirilgan.
- Chiziqli algebraik tenglamalar sistemalari: Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning Gauss usuli, Gauss-Jordan usuli, Kramer qoidasi, teskari matritsa usuli kabi usullar bayon etilgan. Iqtisodiyotda chiziqli tenglamalar sistemalarini modellashtirish va yechishga oid misollar keltirilgan.
- Chiziqli programmalashtirish va transport masalalari: Chiziqli programmalashtirish masalalarining geometrik talqini, grafik usulda yechish va iqtisodiy masalalarni grafik usulda tahlil qilish yoritilgan. Transport masalasi va uning boshlang'ich yechimlarini topish usullari (shimoliy-g'arbiy burchak usuli, minimal xarajatlar usuli) ham bayon etilgan.