Микробиология, вирусология ва иммунология

Ushbu qo'llanma Toshkent pediatriya tibbiyot institutining «Allergiya, klinik immunologiya, mikrobiologiya» kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Unda mikrobiologiya, virusologiya va immunologiya fanlari bo'yicha 2-kurs talabalari uchun keng qamrovli ma'lumotlar, amaliy mashg'ulotlar va ularning rejalari keltirilgan. Kitobda mavzularning mazmuni, asosiy savollar, baholash mezonlari va foydalanilgan adabiyotlar hamda internet resurslari haqida ma'lumot berilgan.

Asosiy mavzular

• Mikrobiologiya, virusologiya va immunologiya fanining umumiy qoidalari va nazariy asoslari: Bu mavzu mikrobiologiya, virusologiya va immunologiyaning asosiy tushunchalari, jumladan, mikroorganizmlarning tuzilishi, ko'payishi, metabolizmi, klassifikatsiyasi va ularning inson organizmidagi roli haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, mikrobiologik tadqiqot usullari, jumladan mikroskopiya, shtrixlash, bo'yash usullari va boshqa laboratoriya texnikalari ham yoritilgan.
• Bakteriyalar va ularning klassifikatsiyasi: Ushbu mavzu bakteriyalarning tuzilishi, morfologiyasi, genetikasi, ko'payish usullari, metabolizmi va klassifikatsiyasini batafsil yoritadi. Gram manfiy va musbat bakteriyalar, ularning farqlari, patogenlik omillari va diagnostika usullari haqida ma'lumotlar berilgan.
• Viruslar va ularning klassifikatsiyasi: Mavzu viruslarning tuzilishi, morfologiyasi, genetikasi, ko'payish usullari, metabolizmi, klassifikatsiyasi va ularning inson organizmidagi roli haqida ma'lumot beradi. Jumladan, gerpesviruslar, retroviruslar, pikornaviruslar, adenovirueslar va boshqa viruslar haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
• Immunologiya asoslari: Ushbu mavzu immunitetning turlari, immunitet tizimi, fagotsitoz, sitokinlar, antitelalar va antigenlar haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, immunitetning ahamiyati va uning buzilishi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar ham yoritilgan.
• Infeksion kasalliklar va ularning diagnostikasi: Mavzu infeksiya, infeksion kasalliklar klassifikatsiyasi, patogenlik va virulentiik faktorlari, ularning diagnostikasi va profilaktikasi haqida ma'lumot beradi. Jumladan, ichak infeksiyalari, respirator viruslar, teri kasalliklari va boshqa infeksion kasalliklar haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
• Ovqatdan zaharlanish va toksikoinfeksiyalar: Ushbu mavzu ovqatdan zaharlanish sabablari, qo'zg'atuvchilari, patogenligi, diagnostikasi va profilaktikasi haqida ma'lumot beradi. Jumladan, Salmonella, Staphylococcus, Clostridium, E.coli kabi mikroorganizmlar keltirib chiqaradigan oziq-ovqat mahsulotlari orqali yuqadigan kasalliklar haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
• Mikozlar: Mavzu mikoz kasalliklari, ya'ni aktinomikoz, dermatofitlar, kandidozlar va ularning qo'zg'atuvchilari, diagnostikasi, profilaktikasi hamda laboratoriya usullari haqida ma'lumot beradi.
• Odam organizmining normal mikroflorasi: Ushbu mavzu odam organizmidagi normal mikrofloraning ahamiyati, uni o'rganish usullari, teri, ichak, nafas yo'llari mikroflorasi haqida ma'lumot beradi.