Алгоритмы синтеза систем интеллектуального управления слабоформализуемыми технологическими процессами
Ushbu maqolada kam formalizatsiyalashgan texnologik jarayonlar uchun intellektual boshqaruv tizimlarini loyihalash va tahlil qilish bo'yicha tadqiqotlar o'tkazilgan. Ishlab chiqarishni avtomatlashtirishda zamonaviy kompyuter texnologiyalarining rivojlanishi va ularning katta axborot hajmini qayta ishlash imkoniyatlari, samarali boshqaruv tizimlarini yaratishga olib keldi. Shu bilan birga, kimyo, neftni qayta ishlash, tog'-kon sanoati va boshqa ko'plab sohalarda mavjud bo'lgan murakkab jarayonlar ko'pincha noaniqlik sharoitida ishlaydi, bu esa ularning to'liq rasmiylashtirilishini qiyinlashtiradi. Shuning uchun, bunday tizimlarni boshqarish uchun intellektual usullarni qo'llash muhim ahamiyatga ega. Maqolada tizimlarning murakkabligini, ko'p o'lchovli va ko'p bog'liqligini, psevdo-giyerarxik tuzilishini, shuningdek, ko'plab variantlardagi matematik tavsiflar mavjudligini hisobga olgan holda tahlil qilish usullari ko'rib chiqilgan. Komponentli yondashuv asosida ishlaydigan murakkab, kam formalizatsiyalashgan tizimlar uchun matematik modellarini tanlash va ularni aniqlash mexanizmlari tavsiya etilgan.
Asosiy mavzular
- Intellektual boshqaruv tizimlarining ahamiyati: Avtomatlashtirilgan tizimlarni joriy etish ishlab chiqarishni intensivlashtirishning asosiy usullaridan biridir. Zamonaviy kompyuter texnologiyalarining rivojlanishi katta axborot hajmini real vaqt rejimida qayta ishlashga imkon beradi, bu esa samarali boshqaruv tizimlarini yaratishga yordam beradi. Murakkab, kam formalizatsiyalashgan texnologik jarayonlar uchun intellektual boshqaruv tizimlarini qo'llash ushbu jarayonlarni optimallashtirishga katta hissa qo'shadi.
- Murakkab tizimlarning tahlili va sintezi: Murakkab texnologik jarayonlar ko'pincha noaniqlik sharoitida ishlaydi, bu ularning to'liq rasmiylashtirilishini qiyinlashtiradi. Bunday tizimlarni tahlil qilish va sintezlash qiyinchilik tug'diradi. Ularning ko'p o'lchovli, ko'p bog'liq va psevdo-giyerarxik tuzilishi mavjud. Shuning uchun, tizimlarni to'g'ri tavsiflash uchun ularning ichki elementlari va ularning o'zaro aloqalarini aniqlash muhimdir.
- Komponentli yondashuv va noaniqlik sharoitida boshqaruv: Murakkab, kam formalizatsiyalashgan tizimlar uchun komponentli yondashuvni qo'llash, har bir komponent uchun mos matematik modelni tanlash imkonini beradi. Noaniqlik sharoitida ishlaydigan bunday tizimlarni boshqarishda operatorning roli katta. Operator o'z tajribasi va intuitiv tushunchasi asosida qiyin vazifalarni hal qila oladi. Shuning uchun, intellektual boshqaruv algoritmalarini ishlab chiqish muhim ahamiyatga ega.
- Matematik modellarni tanlash va neft-gley modellash: Murakkab tizimlarning ko'plab variantlardagi matematik tavsiflari mavjud. Ulardan eng mosini tanlash uchun yuqori tezlikdagi usullar va algoritmlar talab qilinadi. Ushbu maqolada, matematik modelni tanlash usullaridan biri sifatida noaniq gley modellash taklif etilgan.