Ta’lim tizimida nomshunoslik
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti umumta'lim maktablarida ona tili darslarida onomastik materiallardan foydalanish muammolarini ilmiy-nazariy va amaliy jihatdan tahlil qilishga bag'ishlangan. Tadqiqotda onomastika fani, uning o'zbek tilshunosligidagi o'rni, atoqli otlarning turlari va ularning o'rganilishi, sinfdan tashqari ishlarda onomastik materiallardan foydalanish usullari, jumladan, toponomik to'garaklar tashkil qilish va nomlar kartotekasini tuzish kabi masalalar atroflicha ko'rib chiqiladi. Kitobda, shuningdek, o'zbek onomastikasi sohasida olib borilgan tadqiqotlar, ularning ilmiy-amaliy ahamiyati, toponimlarning etimologiyasi va ularning shakllanishi, shuningdek, joy nomlarining
Asosiy mavzular
- KIRISH: Mazkur bo'limda tadqiqot mavzusining dolzarbligi, zamonaviy bilimlarga ega kadrlarga bo'lgan talabning ortib borayotganligi, xususan, ona tili ta'limining ahamiyati va unga qo'yilayotgan talablar haqida so'z boradi. O'quvchilarda ona tilini puxta o'zlashtirish va fikrni ravon, go'zal ifoda eta olish malakalarini rivojlantirishning muhimligi ta'kidlanadi. Shuningdek, ta'lim jarayonida o'qituvchining roli, uning vazifalari va o'quvchilarda mustaqillikni oshirishga qaratilgan faoliyatlar haqida so'z boradi.
- I BOB. ATOQLI OTLAR TADQIQI: Ushbu bobda atoqli otlarning dunyo va oʻzbek tilshunosligida oʻrganilish tarixi, jumladan, qadimgi yunon olimlaridan tortib XX asrgacha boʻlgan davrlarda bu masala yuzasidan bildirilgan turli fikr-mulohazalar, qarashlar, tadqiqotlar tahlil qilinadi. Atoqli otlarning ma'no jihati, ularning turlari, xususan, antroponim va toponimlar haqida nazariy ma'lumotlar beriladi. O'zbek nomshunosligi fani sifatida shakllanishi va rivojlanishi, bu sohada olib borilgan ilmiy tadqiqotlar haqida batafsil ma'lumotlar keltiriladi.
- II. BOB. OʻZBEK NOMSHUNOSLIGI – FAN SIFATIDA: Mazkur bo'limda ona tili darslarida onomastik materiallardan foydalanishning nazariy va amaliy jihatlari tahlil qilinadi. O'quvchilarda onomastikaga bo'lgan qiziqishni oshirish, ularning dunyoqarashini kengaytirish, o'zbek tilining boyligini o'rgatish maqsadida turli xil mashg'ulotlar, jumladan, toponomik to'garaklar tashkil qilish, nomlar kartotekasini tuzish kabi uslublar bayon etiladi. Shuningdek, maktabda onomastika to'garaklarini tashkil qilishning maqsad va vazifalari, o'tkaziladigan mashg'ulotlar, o'tkaziladigan tadbirlar, jumladan,
- III BOB. DARSDAN TASHQARI ISHLARNI TASHKIL QILISHDA ONOMASTIK MATERIALLARDAN FOYDALANISH: Ushbu bobda onomastik materiallardan foydalanishning muhim jihatlari, xususan, sinfdan tashqari ishlarda va to'garak mashg'ulotlarida ulardan foydalanish usullari ko'rib chiqiladi. Jumladan, onomastika to'garaklarini tashkil qilish, ularning maqsad va vazifalari, ish rejalari, o'tkaziladigan tadbirlar va ularning samaradorligini oshirish yo'llari atroflicha tahlil qilinadi. Shuningdek, "Qizil kitob"ni tuzish va yurgizish bo'yicha tavsiyalar berilgan. Kitobda onomastik materiallardan foydalanish bo'yicha umumiy xulosalar keltirilgan.