Сравнительная типология английского и тюркских языков
Ushbu kitob tilshunoslik, xususan, tilshunoslikning keng sohasi bo'lgan lingvistik tipologiyaga bag'ishlangan. Unda turli tillarning tizimlarini qiyosiy o'rganish usullari, lingvistik tipologiyaning fanlar tizimidagi o'rni, tilshunoslikning universal muammolari, til tipologiyasining rivojlanish tarixi va nazariy asoslari batafsil yoritilgan. Kitobda tillarning klassifikatsiyasi, qiyosiy tahlilning turli usullari, til o'rganishdagi mezonlar, lingvistik universaliylar va boshqa dolzarb masalalar qamrab olingan. Ingliz va turkiy tillarning tipologik jihatdan qiyoslanishi ham keng tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Lingvistik tipologiyaning nazariy asoslari: Kitobda lingvistik tipologiyaning fan sifatida shakllanishi, uning asosiy tushunchalari, maqsad va vazifalari, qiyosiy-tipologik tadqiqot usullari, tillarning tipologik tasnifi kabi nazariy masalalar chuqur yoritilgan. Shuningdek, lingvistik tipologiyaning boshqa lingvistik yo'nalishlar bilan o'zaro aloqadorligi ham ko'rsatilgan.
- Tillarni qiyosiy o'rganish metodlari: Turli tillarning tizimlarini, ularning o'xshash va farqli jihatlarini aniqlashda qo'llaniladigan qiyosiy o'rganish metodlari, xususan, struktur, genetik, areal va qiyosiy-tipologik tahlil usullari keng tahlil qilingan. Bu usullarning afzalliklari va kamchiliklari, ulardan foydalanish yo'llari haqida ma'lumot berilgan.
- Til tipologiyasining rivojlanish tarixi: Lingvistik tipologiyaning qadimgi davrlardan hozirgi kungacha bo'lgan taraqqiyot bosqichlari, asosiy nazariy yo'nalishlari, tadqiqotchilarning hissasi, rivojlanishdagi asosiy bosqichlar va yo'nalishlar ko'rsatib o'tilgan.
- Til klassifikatsiyasi va universalilari: Tillarni klassifikatsiya qilishning turli mezonlari, shu jumladan, morfologik, sintaktik, fonetik va semantik jihatdan tasniflash usullari ko'rsatilgan. Shuningdek, til universalilari, ya'ni barcha tillarga xos bo'lgan umumiy hodisalar va ularni aniqlash mezonlari haqida ham so'z yuritilgan.
- Ingliz va turkiy tillarning tipologik tahlili: Ushbu bo'limda ingliz va turkiy tillarning tipologik jihatdan o'zaro qiyosiy tahlili amalga oshirilgan. Ularning morfologik, sintaktik va fonetik jihatdan o'xshash va farqli xususiyatlari aniqlangan. Bu ikki til guruhining tipologik jihatdan o'zaro munosabatlari ham ko'rsatib o'tilgan.