"Diyqanshiliq ham melioraciya" paninen lektsiyalar toplami
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Qoraqalpog‘iston Respublikasida paxtachilik va boshqa qishloq xo‘jaligi ekinlarini yetishtirishda muhim bo‘lgan agronomiya va melioratsiya fanlariga oid ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Unda tuproqshunoslik, ekinlar biologiyasi, tuproqning meliorativ xususiyatlari, sug‘orish tizimlari, tuproq eroziyasi va undan himoyalanish usullari, begona o‘simliklarga qarshi kurash kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Kitob ilmiy izlanishlar va amaliy tajribalarga asoslangan holda, talabalar va fermerlar uchun qo‘llanma sifatida tayyorlangan.
Asosiy mavzular
- Qishloq xo‘jaligida tuproqshunoslik asoslari: Tuproqning mexanik tarkibi, uning strukurasini yaxshilash usullari, tuproq unumdorligini oshirish yo‘llari, tuproqqa ishlov berish tizimlari, tuproqning havo va suv rejimi hamda ularning o‘simliklar hayotiga ta’siri yoritilgan.
- Agrokimyo va o‘g‘itlar: Tuproqning oziq moddalar bilan ta’minlanishi, organik va mineral o‘g‘itlarning ahamiyati, ulardan samarali foydalanish usullari, mikroelementlarning o‘simliklar uchun roli tushuntirilgan.
- Sug‘orish va suvdan foydalanish: Sug‘orish usullari, suvni tejovchi texnologiyalar, sug‘orish tizimlarini takomillashtirish, suvni tejashning ahamiyati va usullari, shuningdek, suv balansini hisoblash usullari haqida ma’lumot berilgan.
- Tuproq eroziyasi va undan himoyalanish: Tuproq eroziyasining turlari (suv va shamol eroziyasi), ularning sabablari va oldini olish choralari, jumladan, agrotexnik, gidrotexnik va agro-tog‘ay melioratsiyasi usullari tushuntirilgan.
- Begona o‘simliklar va ularga qarshi kurash: Begona o‘simliklarning turlari, ularning qishloq xo‘jaligiga zararlari, biologik xususiyatlari va ularga qarshi kurash usullari, jumladan, mexanik, kimyoviy va biologik usullar haqida ma’lumot berilgan.
- Melioratsiya va tuproqni yaxshilash: Tuproqning meliorativ holatini yaxshilash usullari, jumladan, tuproqni tekislash, izey suvlar bilan kurashish, sho‘rlangan va botqoqlangan tuproqlarni o‘zlashtirish, meliorativ tadbirlarning ahamiyati va ularni qo‘llash shartlari yoritilgan.
- Qishloq xo‘jaligida resurslarni tejash: Qishloq xo‘jaligida turli jarayonlarda (sug‘orish, o‘g‘itlash, begona o‘tlarga qarshi kurash va hokazo) resurslarni tejashning ahamiyati va usullari, samaradorlikni oshirish yo‘llari tushuntirilgan.