"Жеке рауажланыу биологиясы" панинен лекция текстлери
Ushbu o'quv qo'llanmasi "O'simliklar embriologiyasi" fanining asosiy tushunchalari, jumladan, jinsiy ko'payishning mohiyati, gametogenesis, urug'lanishning turli bosqichlari, embrion rivojlanishining davrlari, metamorfoz, paragenoz va boshqa muhim mavzularni o'z ichiga oladi. Unda hujayra differensirovkalashuvi, embriologik rivojlanishning turli bosqichlari, hayvonot dunyosidagi rivojlanishning umumiy qonuniyatlari va o'ziga xos xususiyatlari chuqur tahlil qilingan. Qo'llanma talabalarga embriologiya va hayvonlar embriologiyasining asosiy jarayonlarini tushunishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Embriologiya va uning ahamiyati: Embriologiyaning asosiy maqsadi, vazifalari va biologiya fanidagi o'rni, uning rivojlanish tarixi va asosiy yo'nalishlari haqida ma'lumot beriladi. Embriologiyaning turli bosqichlari, jumladan, dastlabki nazariyalar va zamonaviy tadqiqotlar yoritilgan.
- Gameta hosil bo'lishi (Gametogenez): Erkak va urg'ochi jinsiy hujayralarning (spermatozoid va tuxum) hosil bo'lishi, rivojlanishi, tuzilishi va ularning o'ziga xos xususiyatlari batafsil bayon etiladi. Spermatogenez va oogenezning bosqichlari, ulardagi o'zgarishlar chuqur o'rganilgan.
- Urug'lanish: Urug'lanishning tashqi va ichki turlari, gametalarning o'zaro ta'siri, spermatozoidning tuxumga kirishi jarayoni va akrosoma reaksiyasi tushuntiriladi. Urug'lanishning turli bosqichlari va uning ahamiyati haqida ma'lumot beriladi.
- Embrio-hujayraviy rivojlanish davrlari va jarayonlari: Hujayralarning bo'linishi (segmentatsiya), blastula, morula va gastrula bosqichlari, ularning hosil bo'lishi va rivojlanishi tahlil qilinadi. Ushbu jarayonlarda hujayralarning harakati va o'zaro ta'siri muhim ahamiyat kasb etadi.
- Metamorfoz va partenogenez: Hayvonlarning rivojlanishida metamorfoz (qayta tuzilish) va partenogenez (partenogenez) jarayonlari o'rganiladi. Turli hayvonlarda metamorfozning turlari va partenogenezning tabiiy va sun'iy shakllari tushuntiriladi.
- Provisor organlar va embriogenez turlari: Embrio davrida hosil bo'ladigan provizor (vaqtinchalik) organlar, ularning ahamiyati va embriogenezning turli turlari haqida ma'lumot beriladi. Amniotlar va anamnialarning rivojlanishidagi farqlar va o'ziga xos xususiyatlar o'rganiladi.
- Organogenez va differensirovka: Embrio rivojlanishi jarayonida organlar va to'qimalarning hosil bo'lishi (organogenez) va hujayralarning ixtisoslashuvi (differensirovka) tahlil qilinadi. Ushbu jarayonlarning biologik mexanizmlari va ularni tartibga soluvchi omillar o'rganilgan.