Kоnstruktsiyalik mаtеriаllаr texnolоgiyasi hаm mаtеriаltаniw
Ushbu kitob metallar va qotishmalarning tuzilishi, xossalari va ularni o'rganish usullari haqida ma'lumot beradi. Unda kristallanish jarayonlari, fazali diagrammalar, termik ishlov berish usullari (jumsartish, normallash, tavlash, boshatish), kimyoviy-termik ishlov berish va metallarning qattiqligini aniqlash usullari o'rganiladi. Laboratoriya ishlari orqali talabalar nazariy bilimlarni amaliy qo'llashni o'rganadilar.
Asosiy mavzular
- Metallarning kristallanishi: Metallarning suyuq holatdan qattiq holatga o'tish jarayoni, kristallanishning boshlanishi va davom etishi, termik analiz usullari, suyiq metallni sovutish egri chiziqlari.
- Qotishmalar va ularning fazali diagrammalari: Qotishmalarning tuzilishi, temir-uglerod tizimi, temir-sementit fazali diagrammasi, Fe-C diagrammasining turli sohalari, evtektik va evtektikdan keyingi qotishmalar.
- Metallarga termik ishlov berish usullari: Jumsartish, normallash, tavlash, boshatish usullarining mohiyati, har bir usulning maqsad va natijalari, temir-uglerod diagrammasida bu jarayonlarning aks etishi.
- Kimyoviy-termik ishlov berish: Tsementatsiya, sirtni qattiqlashtirish usullari, ularning nazariy asoslari va amaliy qo'llanilishi.
- Metallarning qattiqligini aniqlash: Brinell va Rokvell usullari, bu usullarning printsipial farqlari, qattiqlikni aniqlash jarayoni va hisoblash formulalari.