Sali’q ni’zamshi’li’g’i’ tiykarlari’
Ushbu "Saliq Nizomchiligi Tiykaralari" o'quv-metodik qo'llanmasi O'zbekistonning soliq tizimi, soliqlar va yig'imlar, byudjetdan tashqari fondlarga majburiy ajratmalar, hamda davlat byudjetining soliqsiz daromadlari kabi masalalarni yoritadi. Qo'llanma iqtisodiyot bakalavriat ta'lim yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan. Unda soliqlar, ularning iqtisodiy mohiyati, funksiyalari, elementlari, tamoyillari, O'zbekiston soliq tizimining xususiyatlari, yuridik va jismoniy shaxslarni soliqqa tortishning nazariy va amaliy jihatlari, hamda jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i, mol-mulk solig'i, yer solig'i kabi mavzular chuqur tahlil qilingan. Qo'llanmada har bir mavzu bo'yicha tushunarli va aniq ma'lumotlar berilgan bo'lib, talabalarga soliq tizimini puxta o'zlashtirishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Soliqqa tortish nazariyasi: Ushbu bo'lim soliqning iqtisodiy mohiyati, funksiyalari, elementlari va tamoyillarini o'rganadi. Soliqlarning jamiyat va iqtisodiyot rivojlanishidagi o'rni, ularning umumiy klassifikatsiyasi va O'zbekiston soliq tizimining asoslari ham yoritilgan.
- Yuridik shaxslarni soliqqa tortish: Bu bo'limda yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig'i, soddalashtirilgan soliq tizimi, qo'shimcha soliq, aksiz solig'i, mol-mulk solig'i, yer solig'i, abadonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish uchun soliq, suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq va yer osti qazilma boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq kabi mavzular chuqur tahlil etiladi.
- Jismoniy shaxslarni soliqqa tortish: Ushbu bobda jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'i, yer solig'i, daromad solig'i, transport vositalari uchun benzin, dizel yonilg'isi va gaz iste'moli uchun soliq kabi mavzular batafsil o'rganilgan.
- Soliqqa tortishning huquqiy asoslari: Bu bo'limda soliq huquqi, soliqqa tortish qonunlari, soliq to'lovchilarning huquqlari va ularni himoya qilish masalalari ko'rib chiqilgan.