Scutellaria ўсимлигининг ер устки кисмидан флавоноидларни ажратиб олиш усуллари
Ushbu ishda Scutellaria L. turkumiga mansub Oʻzbekistonda oʻsuvchi Scutellaria immaculata Nevski oʻsimligining yer ustki qismidan flavonoidlar ajratib olingan va ularning kimyoviy tuzilishi aniqlangan. Tadqiqot natijasida xrizin (5,7-digidroksiflavon), kosmosiin (apigenin-7-O-B-D-glyukopiranozid) va vogonozid (7-O-B-D-glyukuronid) kabi uchta birikma ajratib olingan. Xrizinning kimyoviy tuzilishi aniqlangan, kosmosiin va vogonozidning tuzilishi esa fizik-kimyoviy va XC qiyosiy tahlillari asosida tasdiqlangan.
Asosiy mavzular
- Flavonoidlarning umumiy tushunchalari: Flavonoidlar tabiatda keng tarqalgan, turli xil biologik faollikka ega boʻlgan tabiiy birikmalar. Ularning tuzilishi, tasniflanishi, biosintezi va oʻrganish usullari haqida umumiy maʼlumot berilgan.
- Scutellaria L. turkumiga mansub oʻsimliklarning flavonoidlari: Scutellaria L. (koʻkamaron) turkumi koʻp yillik oʻsimlik boʻlib, tabobatda keng qoʻllaniladi. Ushbu turkumga mansub oʻsimliklardan ajratilgan flavonoidlar va ularning biologik faolligi haqida batafsil maʼlumot berilgan.
- Flavonoidlarning kimyoviy tuzilishini aniqlash usullari: Flavonoidlarning kimyoviy tuzilishini aniqlashda ishlatiladigan UV-spektroskopiya, IR-spektroskopiya, PMR-spektroskopiya va massa-spektrometriya kabi fizik-kimyoviy usullar va ularning ahamiyati haqida maʼlumot berilgan.
- Scutellaria immaculata Nevski oʻsimligidan flavonoidlar ajratib olish: Ushbu boʻlimda Scutellaria immaculata Nevski oʻsimligining yer ustki qismidan flavonoidlarni ajratib olish uchun qoʻllanilgan usullar, jumladan, ekstraksiya, fleyksiya va tozalash jarayonlari batafsil yoritilgan.
- Ajratib olingan flavonoidlarning kimyoviy tuzilishini aniqlash: Tadqiqotda ajratib olingan xrizin, kosmosiin va vogonozid birikmalarining kimyoviy tuzilishi UV, IR, PMR spektroskopiya va massa-spektrometriya usullari yordamida aniqlangan va ularning natijalari taqdim etilgan.