Kompozit materiallarning tashqi muhit ta’sirida mexanik xossalarining o‘zgarishini o‘rganish

Mazkur tadqiqot ishi kompozit materiallarning tashqi muhit ta'sirida mexanik xossalarining o'zgarishini o'rganishga bag'ishlangan. Unda kompozit materiallarning tuzilishi, turlari, asosiy xossalari, ularning mustahkamligi va yopishqoqligi kabi muhim jihatlari o'rganilgan. Tadqiqotda materiallarning zarba, harorat va boshqa tashqi omillarga chidamliligi, ularning mexanik xossalariga tashqi ta'sirlarning ta'siri ham o'rganilgan. Ishda akustik emissiya (AE) usullari, fraktalografiya va mexanik sinovlar natijalari bo'yicha olingan eksperimental ma'lumotlar asosida kompozit materiallarning shikastlanish va yorilish jarayonlarining rivojlanishi tahlil qilingan. Kompozit materiallarning qo'llanish sohalari, jumladan, aviatsiya, kosmik texnika, mashinasozlik, qurilish kabi tarmoqlarda ularning ahamiyati ham ko'rsatib o'tilgan. Tadqiqot materiallar ilm-fani uchun muhim ahamiyatga ega bo'lgan ushbu dolzarb mavzu bo'yicha chuqur tahlil va ilmiy-amaliy xulosalar bilan boyitilgan.

Asosiy mavzular

Kompozit materiallar haqida umumiy ma'lumotlar: Ushbu bo'limda kompozit materiallarning ta'rifi, mohiyati, ahamiyati, tarixiy rivojlanishi va klassifikatsiyasi haqida umumiy ma'lumotlar berilgan. Kompozit materiallarning o'ziga xos xossalari, ya'ni arzonligi, yengilligi, mustahkamligi, chidamliligi va boshqa afzalliklari haqida so'z boradi. Ular asosida yaratilgan buyumlarning keng qo'llanilishi va kelajakdagi imkoniyatlari haqida ham to'xtalib o'tilgan.
Kompozit materiallarning tuzilishi va strukturasi: Ushbu bo'limda kompozit materiallarning asosiy elementlari, ya'ni matritsa va to'ldiruvchi (armatura) haqida batafsil ma'lumot berilgan. Ularning geometrik tuzilishi, tarkibi, o'zaro bog'lanish mexanizmlari, simmetriya xususiyatlari va turli xil materiallardan qanday tuzilishi haqida so'z boradi. Shuningdek, kristall va amorf jismlarning tuzilishi, ularning xossalari ham tahlil qilingan.
Kompozit materiallar uchun to'ldiruvchilar: Kompozit materiallar uchun ishlatiladigan turli xil to'ldiruvchilar, ularning turlari, xossalari va qo'llanish sohalari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Bularga metallar kukuni, uglerod tolasi, shisha tolasi, bor tolasi va boshqalar kiradi. Har bir to'ldiruvchining o'ziga xos afzalliklari va kamchiliklari, ularning kompozit materialning xossalariga ta'siri tahlil qilingan.
Eksperiment o'tkazishning bazi bir metodik masalalari: Ushbu bobda kompozit materiallarning mexanik xossalarini, ayniqsa, zarba yopishqoqligini aniqlash bo'yicha tajriba o'tkazish metodikasi bayon etilgan. Tajribada granit namunasidan foydalanilgan. Namuna tayyorlash, uni sinovdan o'tkazish jarayoni, Zarba yopishqoqligini aniqlash formulalari va olingan natijalarning tahlili keltirilgan. Shuningdek, materiallarning termal tsikllarga chidamliligi va uning yopishqoqligiga ta'siri ham o'rganilgan.
Xulosa: Tadqiqot natijalariga asoslanib, kompozit materiallarning xossalari, ularning tashqi ta'sirlarga chidamliligi, mexanik mustahkamligi va boshqa jihatlari haqida ilmiy-amaliy xulosalar chiqarilgan. Kompozit materiallarni yaratishga ilmiy-asoslangan yondashuv ko'rsatilgan, zarbaga qarshi va adgezion mustahkamlik, vibrodempfirlovchi samaradorlik va qovushqoqlik elastik xarakteristikalari aniqlangan.