ПОЭТИКА (НАФИС САНЪА ТЛАР ҲАҚИДА)
Kitobda Aristotelning "Poetika", "Axloqi Kabir" va "Ritorika" asarlari jamlangan. Birinchi asar, "Poetika" badiiy ijod va san'at nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, dramaturgiya, epik va lirik janrlarning xususiyatlarini tahlil qiladi. "Axloqi Kabir" asari axloqiy masalalarni o'rganadi va ideal inson fazilatlarini ta'riflaydi. "Ritorika" esa notiqlik san'ati, nutqning tuzilishi va ta'sir etish usullarini ko'rib chiqadi. Mazkur asarlar qadimiy falsafa va adabiyotning muhim manbalari hisoblanadi.
Asosiy mavzular
- "Poetika" (Badiiy ijod nazariyasi): Bu asarda san'atning mohiyati, janrlar tasnifi, tragediya va komediyaning tuzilishi, hamda badiiy asar yaratishning asosiy prinsiplari ko'rib chiqiladi. Asarda, shuningdek, voqealarning o'zaro bog'liqligi, qahramonlarning xarakterlari va ularning dramadagi o'rni kabi masalalar ham tahlil qilinadi. Mimesis (taqlid) san'atning asosi sifatida ko'rsatilgan.
- "Axloqi Kabir" (Axloqiy ta'limot): Ushbu asar axloqiy masalalarga bag'ishlangan bo'lib, insonning ideal xulq-atvor normalari, adolat, saxiylik, oqillik kabi fazilatlar haqida fikr yuritiladi. Asarda jamiyat va shaxs o'rtasidagi munosabatlar, yaxshi va yomonlik, nafsni tiyish va boshqa axloqiy tushunchalar muhokama qilinadi. Shuningdek, inson baxtga qanday erishishi mumkinligi haqidagi savolga javob qidiriladi.
- "Ritorika" (Notiqlik san'ati): Bu asar notiqlik san'ati, nutqning tuzilishi, ishonchli nutqning usullari, auditoriyaga ta'sir etish va munozara madaniyati kabi masalalarni o'rganadi. Unda nutqning mantiqiy asoslari, notiqning fazilatlari va auditoriya bilan munosabatlari haqida so'z yuritiladi. Asarning asosiy maqsadi - tinglovchilarni ishonchli va ta'sirli nutq orqali to'g'ri yo'lga solishdir.