Fizika pa`ni boyinsha lekkiyalar toplami
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Jo'qori ham Orta Arnauli Bilimlendiriw ministirligi Berdaq atindag'i Qaraqalpaq Mámleketlik Universiteti Fizika fakulteti Yarimótkizgishler Fizikasi kafedrasining Fizika páni boyinsha leciyalar toplami. Kitobda fizika pániniń mazmunı, jetilisw taríxı, mexanika, molekulyar-kinetik teoriya, elektrolíz, optika, atom-yadrodıń dúzilisı, radioaktivlik, elektrodinamika, magnit maydanı, elektronlar háreketı, toq kózi, elektr hám magnit maydanlardıń óz-ara aylanısı, elektronlar hám yadro úshın atom modelları sıyaqlı kóplegen tiykarǵı fizikalıq túsinikler hám nızamlar ápiwayı tilde, kóplegen mısaılar hám dáliyler menen bayanı etilgen. Kitap fizika pánin tereńirek úyreniwshi studentler ushın áhmiyetli qollanba bolıp tabıladı.
Asosiy mavzular
- Fizika pániniń mazmunı hám metodı: Fizika páninıń tiykarǵı mazmunı, oǵan dáliyl ápiwayılastırıw usılları, gipoteza, teoriya, ámeliyat, sonday-aq fizikanıń basqa pánler menen baylanısı hám texnika menen baylanısı, fizikalıq shamalar hám olardıń ólshem birlikleri túsinikleri túsindirilgen.
- Mexanika hám onıń wazıypaları: Mexanika pániniń tiykarǵı wazıypası, klassikalıq mexanikanıń táriyplewi, onıń bólimleri (kinematika, dinamika, statika), materiya, waqıt, keńislik túsinikleri, sanaq sistemaları hám materiallıq tochka kinematikası (tezlik, tezleniw, jol) túsindirilgen.
- Molekulyar-kinetikalıq teoriya tiykarları: Molekulyar-kinetikalıq teoriya tiykarları, úsh tiykarǵı qaǵıydası, Broun háreketi, ideal gaz nızamları (Boyl-Mariott, Gey-Lyussak, Dalton, Avogadro), molekulyar massa hám Klapeyron-Mendeleev teńlemesi, gazlardıń ishki energiyası hám termodinamikanıń 1-nızamı hám onıń izoprotsesslerge qollanılıwı túsindirilgen.
- Optika: Jaqtılıqtıń tábiyatı, jaqtılıqtıń tuwrı sızıqlı tarqalıwı, shaǵılısıwı hám sınıw nızamları, jaqtılíq difraktsiyası, interferentsiya, polyarizatsiya, dispersiya, fotoeffekt, atom modelları (Tomson, Rezerford, Bor), radioaktivlik jáne yadro fizikası tiykarları ápiwayı hám anıq tilde túsindirilgen.
- Elektrodinamika: Elektrodinamika, elektr zaryadı hám onıń saqlanıw nızamı, Kulon nızamı, elektrostatik maydan, magnit maydanı, Amper nızamı, Lorents kúshi, ózlik hám óz-ara induktsiya, magnit maydan energiyası, elektromagnit tolqınlar, jaqtılíq tezligi hám onıń tábiyatı tólik kórip shıǵılǵan.