Қуён зотлари организмининг физиологик-биокимёвий ва чидамлилик статусларига ноқулай омилларнинг таъсири
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O‘zbekiston sharoitiga moslashgan va moslashayotgan quyon zotlarining (Shinchilla va Yangi Zelan-diya) tashqi muhitning noqulay omillari (temperaturavaryiy o'zgarishlar va havoning ifloslanishi) ta'sirida fiziologik, biokimyaviy va immunologik ko'rsatkichlari, shuningdek, ularning chidamlilik stat-usiga ta'sirini baholashga bag'ishlangan. Tadqiqot natijalari asosida sog'lom va kasalliklarga chidamli quyonlar yetishtirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqot mavzusining dolzarbligi va zarurati: Aholi sonining ortishi va go'shtga bo'lgan talabning oshishi sababli, chorvachilik mahsulotlariga bo'lgan ehtiyojni qondirish muhim ahamiyat kasb etadi. Ayniqsa, quyonchilik parrandachilik va baliqchilik bilan bir qatorda sifatli go'sht manbai hisoblanadi. Shuning uchun quyonlarni ekstremal sharoitlarga moslashtirish va ularning mahsuldorligini oshirish dolzarb muammolardan biridir.
- Tadqiqotning uslubiy asoslari: Tadqiqotda zamonaviy fiziologik, biokimyaviy va statistik tahlil usullaridan foydalanilgan. Tadqiqot obyekti sifatida mahalliy Shinchilla va chetdan keltirilgan Yangi Zelan-diya zotli quyonlar tanlab olingan.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati: Ilmiy yangiligi shundaki, O‘zbekiston sharoitiga moslashgan va moslashayotgan quyon zotlari organizmining fiziologik, biokimyaviy va immunologik ko'rsatkichlariga tabiiy-iqlim omillarining ta'siri qiyosiy aniqlangan. Amaliy ahamiyati esa quyonlarni parvarishlash bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilib, amaliyotga joriy etilganligi bilan belgilanadi.
- Tadqiqot natijalarining asosiy xulosalari: Quyonlarning qon ko'rsatkichlari mavsumiy o'zgarishlarga bog'liq ravishda o'zgaradi. Tashqi muhitning noqulay omillari organizmning fiziologik, biokimyaviy va immunologik ko'rsatkichlariga ta'sir ko'rsatadi. Xususan, yuqori harorat va ifloslangan havo quyonlarning immunitetini susaytirishi mumkin. Shuning uchun quyonlarni optimal sharoitda parvarishlash bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.