Зарафшон дарёси қуйи оқими ҳавзаси альгофлораси
Ushbu avtoreferat O‘zbekistonning Zarafshon daryosining quyi oqimi havzasidagi suv o‘simliklari (al'goflora)ning mavsumiy o‘zgarishlari, ekologik holati va bu o‘simliklardan suv sifatini baholashda foydalanish masalalarini o‘rganadi. Tadqiqot natijasida daryo suvining mineral tarkibi, tuzliligi, pH darajasi va ifloslanish darajasi aniqlanib, bu ko‘rsatkichlar bo‘yicha indikator turlarning tavsiya etilishi ko‘rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Zarafshon daryosi quyi oqimi havzasi algoflorasining taksonomik tahlili: Daryo havzasida 294 tur va turli xil suv o‘simliklari aniqlangan. Ularning aksariyati Ochrophyta (Bacillariophyta) bo‘limiga mansub bo‘lib, bu O‘zbekiston va Markaziy Osiyo suv havzalari uchun ham xosdir.
- Markaziy Osiyo va O‘zbekiston uchun yangi bo‘lgan suv o‘simliklari turlari: Tadqiqot davomida Markaziy Osiyo va O‘zbekiston uchun 21 ta yangi suv o‘simliklari turi aniqlangan, ular O‘zbekiston va Markaziy Osiyo algoflorasini boyitadi.
- Suv o‘simliklarining mavsumiy o‘zgarishlari va ekologik omillarning ta’siri: Suv o‘simliklarining miqdori va turlari mavsumlarga qarab o‘zgarib turishi, bu esa suv harorati, mineral tarkibi va boshqa ekologik omillar bilan bog‘liqligi aniqlangan.
- Suv o‘simliklari va suv sifatini baholashda indikator turlarning o‘rni: Daryo suvining sanitar-ekologik holatini baholashda 99 ta saprobik indikator suv o‘simliklarining ahamiyati ko‘rsatib berilgan. Bu turlar suvning mineral tarkibi, tuzliligi va pH darajasini aniqlashda qo‘llaniladi.
- Suv o‘simliklarida parazit zamburug‘larning aniqlanishi: Suv o‘simliklarida parazitlik qiluvchi Sanchytrium tribonemae nomli yangi tur va turkumli zamburug‘lar aniqlangan bo‘lib, ularning ekologik ahamiyati o‘rganilgan.