Болаларда эссенциал артериал гипертензиянинг шаклланишида эндотелийга боғлиқ хавф омиллари (ташхис мезонлари ва профилактикаси)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati bolalarda essensial arterial gipertenziyaning (EAG) shakllanishidagi endoeteliya bilan bog'liq xavf omillarini aniqlash, diagnostika qilish va profilaktikasini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda jismoniy va jinsiy rivojlanish, somatik profil, shikoyatlar, EKG, biokimyoviy va immunologik ko'rsatkichlar o'rganilgan. EAG rivojlanishida irsiyat, perinatal shikastlanishlar, noto'g'ri ovqatlanish va jismoniy faollikning etishmasligi muhim omillar ekanligi aniqlangan. Shuningdek, D vitamini tanqisligi va endoteliya disfunktsiyasi o'rtasidagi bog'liqlik ham ko'rsatib berilgan. Taklif etilgan diagnostika mezonlari va kompleks davolash-profilaktika dasturi bolalarda EAGni erta aniqlash va oldini olishda samarali ekanligi isbotlangan.
Asosiy mavzular
- Bolalarda Essensial Arterial Gipertenziyaning Shakllanishida Endoeteliya bilan Bog'liq Xavf Omillari: Tadqiqot bolalarda EAGning rivojlanishiga ta'sir etuvchi irsiy, perinatal, hayot tarzi bilan bog'liq omillarni aniqlashga qaratilgan. Jismoniy rivojlanish, ovqatlanish, jismoniy faollik va boshqa omillarning ta'siri o'rganilgan.
- EAG Diagnostik Mezonlari va Profilaktikasi: Dissertatsiyada EAGni aniqlash uchun yangi diagnostik mezonlar taklif etilgan va D vitamini bilan ta'minlanish darajasi hamda endoteliya disfunktsiyasining o'zaro bog'liqligi ko'rsatilgan. Shuningdek, kompleks davolash-profilaktika dasturi ishlab chiqilgan.
- D Vitamini Tanqisligi va Endoeteliya Disfunktsiyasi: O'tkazilgan tadqiqotlarda bolalarda D vitamini tanqisligi va endoteliya disfunktsiyasi (ED) o'rtasidagi bog'liqlik aniqlangan. Yuqori riskli bolalarda D vitamini darajasini normallashtirish va EDni bartaraf etish muhimligi ta'kidlangan.