Qaraqalpaqstanda ósiwshi soralar tuqımlasınıń wákillerin izertlew hám nátiyjelerin mektep oqıwshılarına bilim beriwde paydalanıw jolları

Ushbu kitob Qoraqalpoqiston Respublikasi hududida o'sadigan tuzga chidamli o'simliklar (Sora tuqimi) va ularning biologik xususiyatlari, ekologik ahamiyati, hamda ularni qishloq xo'jaligida qo'llash va muhofaza qilish masalalarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda Sora tuqimining 1500 ga yaqin tur, 100 ga yaqin urug'i mavjudligi haqida ma'lumot beriladi. Qoraqalpoqiston florasida 140 tur, 40 urug'i mavjud bo'lib, ularning ko'pchiligi sho'rli tuproqlarda tarqalgan. Kitobda o'simliklarning tasnifi, ularning o'ziga xos xususiyatlari, formatsiyalari, assotsiatsiyalari va ulardan xalq xo'jaligida foydalanish yo'llari batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda o'simliklarni o'qitish jarayonida foydalanish bo'yicha tavsiyalar va usullar ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Soralarning umumiy tavsifi va Qoraqalpoqistondagi turlari: Sora tuqimining umumiy tavsifi, Yer yuzida tarqalishi, Qoraqalpoqistonda uchraydigan turlari, ularning tasnifi va ekologik xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Qoraqalpoqiston florasida 140 tur, 40 urug'i mavjudligi va ularning aksariyati sho'rli tuproqlarda tarqalganligi ta'kidlanadi. O'simliklarning vegetatsiya davri, tuzga chidamliligi, tuzni to'plash mexanizmlari va boshqa biologik xususiyatlari batafsil yoritilgan.
• Soralarning formatsiyalari va assotsiatsiyalari: Qoraqalpoqistonda uchraydigan sora tuqimi turlarining formatsiyalari va assotsiatsiyalari tasniflab berilgan. Jumladan, Qara seksewil, Sarsazan, Potashnik, Qarabaraq, Ajıriq va boshqa formatsiyalar, ularning tarqalishi, ekologik sharoiti va o'simliklar jamiyatidagi o'rni haqida ma'lumot berilgan.
• Soralarning o'simliklar fitoindikatsiyaligi: Sora tuqimi turlarining o'simliklarining tuproqning sho'rlanishi, yer osti suvlari minerallashuvi, mexanik tarkibi va yer osti suvlarining chuqurligi kabi ko'rsatkichlar bo'yicha fitoindikatorlik ahamiyati ko'rib chiqilgan. Ajıriq, Soleros, Sarsazan, Qarabaraq va Ermani jing'illarning sho'r tuproqlar uchun indikatorlik ahamiyati yoritilgan.
• Soralarning qishloq xo'jaligida qo'llanilishi va muhofazasi: Sora tuqimi turlarining qishloq xo'jaligida, ayniqsa chorvachilikda ozuqa sifatida qo'llanilishi, ulardan olinadigan hosildorlik va ularni ekish texnologiyalari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, ushbu o'simliklarniintroduktsiya qilish va Qoraqalpoqistonning o'simlik dunyosini himoya qilish masalalariga bag'ishlangan. Kitobda o'simliklarni o'qitish jarayonida foydalanish bo'yicha ham tavsiyalar berilgan.